Apollon Tapınağı
Antik Yunan medeniyetinin taptığı birçok tanrıdan biri olan Apollon, ışığın ve sanat dallarının tanrısıdır. Antik Yunan mitolojisinde başında defne ağacının yapraklarından yapılan bir taç ile betimlenen Apollon, birçok olayla ilişkilendirilmiş ve en çok sevilen tanrılardan biriydi. Anadolu coğrafyası Apollon’a ithafen yapılan birçok yapıya ev sahipliği yaptığı gibi, ayrıca Yunan mitolojisinde birçok kehanetin de yine Anadolu’da gerçekleştiği söylenir. Bu kehanetlerin gerçekleştiği en önemli yerlerden biri olan Apollon Tapınağı, günümüzde Didim sınırları içerisinde yer almaktadır.
Yunan mitolojisinde anlatılanlara göre tanrı Apollon bir gün Didim yöresinde dolaşırken bir çobana rastlar ve yeni tanıştığı bu gençten çok hoşlanır. Brankhos ismindeki bu genç çobanı seven Apollon gence biniciliğin sırlarını öğretir. Kehanet olarak genç çobana kendisi için çok önemli olan defne korusunu koruma görevini veren Apollon, gence sırları öğrettikten sonra gözden kaybolur. Kendisine bu güçleri veren tanrı Apollon için defne korusunda bulunan bir derenin yanına tapınak icat eden genç çoban, kendi ailesindekilere de bu tapınağa bekçilik yapma görevini vasiyet olarak bıraktı.
Çoban Brankhos’un ailesi nesilden nesle inşa edilen Apollon Tapınağı’nı korumaya başlamış ve tapınağın zarar görmemesi için büyük çaba harcamıştır. Yapılan ilk Apollon Tapınağı’nın yanında defne ağaçları ve küçük bir dere bulunmaktaydı. Zaman içerisinde bazı geliştirme çalışmaları yapılan tapınağın yanında bulunan dereye bir sunak yapılmış ve tapınağın etrafı Temenos duvarları ile çevrelenmiştir. Didim’de bulunan Apollon Tapınağı, birçok arkeolog ve tarihçiye göre Antik dönemin en önemli üç yapısından biridir. Efes Artemis ve Samos Hera ile birlikte Antik Yunan Dönemi’nin en önemli eserleri arasında gösterilen Apollon Tapınağı, mimarisi ile birçok benzer yapıdan ayrıdır.
Helen Dönemi’nin en büyük tapınakları arasında yer alan Apollon Tapınağı, bulunduğu bölge olan Milet’in de en kutsal yeri olmuştur. Samos Hera Tapınağı örnek alınarak yapıldığı düşünülen Apollon Tapınağı, Milet’e 15 kilometre mesafede bulunan Yeniköy’de bulunmaktadır. Apollon Tapınağı’nın iç kısmına gelindiğinde görülen Medusa başı, tabiri caizse bir “nazar boncuğu” işlevini görmektedir. Bu kadar çok insanın uzun zamanda yaptığı ve sonrasında da geliştirdiği Apollon Tapınağı, kötü fikirli insanlardan bu Medusa başı ile korunmaktadır.
