Asit yağmurlarının oluşumu ve zararları
Günden güne doğal kaynaklar üzerindeki yıkıcı etkisi daha da artan asit yağmurları, zaten yeterince azalan ve gelecekte insanoğlunun temiz içme suyu bulmakta zorlanmasına sebep olacak akarsuların zehirlenmesinin başlıca nedenlerinden biridir. Ayrıca günümüzde deniz seviyesine yakın bölgelerdeki ormanlarda etkisi daha az olduğu için birçok insan tarafından hissedilmese de, asit yağmurlarının zararlarından biri de yüksek irtifalardaki ormanların ekosistemini bozmasıdır. Her ne kadar bu olaya asit “yağmuru” dense de sis, çiğ ve kar gibi yağış tiplerinde de bu zararlı etkiler görülür. Asit yağmurları; atmosferdeki asidik özelliğe sahip olan kimyasal maddelerin yağışla birlikte yeryüzüne düşmesidir. Azot dioksit veya Kükürt dioksit gibi zehirli kimyasal maddelerin atmosferde gaz halindeyken atmosferdeki olaylar neticesinde bulutların içinde su zerrecikleri tarafından emilmeleri, yağışla yerküreye inen suyun bu kimyasalları taşımasına sebep olur. Yağmur, sis veya kar gibi yağışlarla zehirli kimyasalları emen su damlacıkları da yere düşer, bu şekilde de tüm bu zehirli maddelerin akarsuları ve ormanları zehirlemesini sağlar.
Hepsinden önemlisi toprağın pH dengesinin bozulmasına sebep olan asit yağmurları, doğal toprak yapısının bozulmasına ve toprağın asit oranının yükselmesini sağlar. Normal şartlar altında yağmurla yeryüzüne inen suyun pG derecesinin 5.6 olması gerekir ve bilimsel olarak pH değeri 5.6’nın altında olan tüm yağış tipleri asit yağmuru olarak tanımlanır. Ancak geçen yıllar içinde insanoğlunun içinde yaşadığı dünyaya dur durak bilmeden zarar vermesi neticesinde yağmurla yeryüzüne inen suyun pH derecesi zaten 5.0 değerine kadar inmiştir. Bilim adamları yaptıkları incelemelerle dünyanın çeşitli yerlerinde “özellikle endüstriyel tesislerin yoğun olarak konumlandığı” bölgelerindeki asit yağmurlarının pH değerinin 3’ün altın indiğini görmüştür. Azot ve Kükürt oksitlerinin sürekli olarak atmosfere salınması neticesinde bazı bölgelerde yağmur sularında 2.5 gibi “sirkeyle eşdeğerde” pH seviyeleri okunmaya başlanmıştır.
Son yıllarda yapılan incelemeler ekonomisini büyütmek için her türlü üretim yöntemini ve hammaddeyi kullanan Çin Halk Cumhuriyeti’nin ciddi oranda atmosfere kimyasal madde salınımı yaptığını ortaya çıkarmıştır. Bunun dışında Doğu Avrupa ülkeleri ve Rusya da bu kimyasal salınımına “kömür kullanarak elektrik üretimi yaparak” destek sağlamaktadır. Kömür yakıtları atmosfere çok yoğun miktarda Kükürt salınmasına sebep olmakta, rüzgarlarla birlikte kimyasal yüklü yağmur bulutları da geniş alanların asit yağmurlarından etkilenmesini sağlamaktadır. Ayrıca yüksek baca çıkışları atmosferin hareketli bölümüne doğrudan gaz salınımı yaptığı için bu bölgelerde bulutlar çok hızlı bir şekilde hareket ederek kilometrelerce yol kat edebilmektedir. Parfüm ve deodorantlar, motorlu taşıtlar ve fabrikalar da asit yağmurlarının oluşumunu tetiklemektedir.
