Aztek uygarlığının yok oluşu
21 Ocak 2012 tarihinde dünyanın dört bir yanındaki insanların kıyameti beklemesine neden olan Mayalar kadar meşhur olmasalar da, Aztekler de Amerikan yerlisi olan ve son derece gelişmiş bir toplumdur. Çoğu kişi tarafından bilinmese de tıpkı Mayalar gibi kendilerine ait dönem takvimleri bulunan Azteklerin kültür ve sanattan tarımcılığa pek çok alanda gelişmiş bir uygarlık olduğu da söylenebilir. Güneşin hareketlerini hesaplayarak kendilerine bir güneş takvimi yapan Aztekler, Orta Amerika’da özellikle 14, 15 ve 16. yüzyıllarda egemen olmuştur. 10 milyonun üzerinde bir nüfusa sahip olan Aztekler, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinde de oldukça gelişmiş yöntemlere sahiptiler.
Yine bilinmiyor olsa da, “dünyanın en büyük piramidi”, Azteklerin hüküm sürdüğü ve günümüzde Meksika olarak bilinen coğrafyada yer alan Cholula de Rivadabia Büyük Piramit’tir. Oldukça geniş içerikli bir mitolojiye ve kompleks bir kültüre sahip olan Aztekler, İspanyolların Amerika’yı ve zenginlerini keşfetmesi ile ciddi bir soykırıma uğramıştır. 1500’lü yıllarda Avrupa’daki birçok insan Azteklerden haberdar dahi değilken, Aztek başkentinin nüfusu çoktan 300 bin sınırını geçmişti. Çok tanrılı bir inanç sistemine sahip olan Aztekler, kenahetler üzerine kurulu bir dini benimsemişlerdi. Günümüzde bazı tarihçiler Azteklerin inançlarının kendi sonlarını hazırladığını söylemektedir.
İspanyolların bu “zengin” uygarlığı fark etmesinin ardından sadece 600 kişi ile Aztek başkentine girmeleri aslında pek de akıl karı bir iş değildi. Aztek imparatorunun bu 600 kişiyi yok etmemesinin nedeni ise, inançlarına göre içinde bulundukları yılda Azteklerin bir tanrı tarafından yok edileceğine inanmasıydı. Aztek inançlarına göre “Quetzalcoatl” tanrısı Aztekleri yok etmek için gelecekti ve imparator İspanyolların başındaki komutanı bu tanrıya çok benzetti. Sonuç olarak İspanyol komutanın tanrı olduğunu düşünen imparator bu nedenle bu az sayıdaki İspanyol’un yaşamasına karar verdi. Aztek imparatoru bu kararı ile belki de kendi medeniyetinin sonunu hazırlamıştı…
1521 yılında kalabalık kuvvetlerle Azteklere saldıran İspanyollar, 4 ay kadar şiddetli bir şekilde Azteklerle savaştı. 4. ayın sonunda başka çareleri olmadığını fark eden Aztekler teslim oldu ve böylece bu gelişmiş medeniyet de tarih perdesinden silinmiş oldu. Kendilerine ait bir yazı sistemleri olan Aztekler, edebiyat ve özellikle mitolojiyle yakından ilgililerdi. Bunun haricinde mimari konusunda da ilerleyen Aztekler tanrıların için birçok görkemli tapınak inşa etti. Günümüze kadar yaklaşık olarak 500 civarında Aztek el yazması ulaşmış ve bu el yazmalarından elde edilen bilgiler uygarlığın tanınması açısından büyük yarar sağlamıştır.
