Beton çeşitleri

Kil karışım ile doğal kalker taşlarının çok yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılması ve daha sonra oluşan karışımın öğütülmesi ile elde edilen beton, kimyasal özellikleri açısından incelendiğinde hidrolik bir bağlayıcıdır. 5 ile 90 mikron arasında değişen göz açıklığına sahip olan beton çeşitleri, birçok farklı bağlayıcı madde de kullanılır. SiO₂, Al₂O₃ ve Fe₂O₃ gibi hidrolik bileşenlerden oluşan betonun yapısına ayrıca CaO ve MgO gibi alkalinler de katılır. Betonun bağlayıcı özelliğinin ortaya çıkması ile su ile tepkimeye sokulması gerekir. Betonun yapısına katılan hidrolik ve alkalin bileşenler, su ile karıştıktan sonraki süreç içerisinde gelişen özellikleri belirlemektedir.

Günümüzde dünya genelinde inşaat sektörü için vazgeçilmez bir hammadde haline gelen betonun birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Ülkemizde ve diğer ülkelerde en çok kullanılan beton çeşitlerinin Traslı Beton, Katkılı Çimento, Portland Çimento, Yüksek Fırın Cürufu Beton, Uçucu Küllü Beton, Erken Dayanımlı Yüksek Çimento, Sülfata Dayanıklı ve Süper Sülfat Beton olduğu söylenebilir. Tüm bu beton çeşitleri haricinde mühendisler bazı özel yapılar için farklı beton türleri kullanmayı da tercih edebilir. Çevre şartlarının durumuna göre yapısına giren bileşenlerin oranları değiştirilen beton çeşitleri, kullanım açısından daha uygun sonuçlar alınmasını sağlamaktadır.

• Portland Çimento

Günümüzün inşaat sektöründe en çok kullanılan beton türü olan Portland Çimento, içeriğine farklı bileşenler eklenebilen ve böylece daha işlevsel kullanım imkanı sunan bir beton türüdür. Kilin(SiO₂ ve Al₂O₃) ile Kalkertaşı(CaCO₃) karışımının yüksek sıcaklıkta pişirilmesinin ardından bilyeli değirmenlerde öğütülerek hazırlanan Portland Çimento’nun içerisine ayrıca alçı taşı eklenerek sertleşme süresi de uzatılabilir.

• Traslı Çimento

Volkanik tüflerden hazırlanan bir beton türü olan Traslı Çimento, silisli ve alüminli maddelerden oluşur. Traslı Çimento aslında kendi başına herhangi bir bağlayıcı özelliği olmayan bir beton türüdür ancak çimento içinde yer alan kireç taşı ile tepkimeye girince yüksek derece bağlayıcı özelliğe sahip olur. Genel olarak karışımın tras oranı %20 ile %40 arasında tutulmaktadır.

• Yüksek Fırın Cürufu Beton

Granül özellikli fırın cürufu, Portland Çimento klinkleri ve çok az oranda alçıtaşının karıştırılması ile elde edilen Yüksek Fırın Cürufu Beton, genel olarak deniz suyuna maruz kalan yapılarda kullanılır. Portland Çimento ile kıyaslandığında bu beton türü, sülfatlı ve deniz suyunun hakim olduğu ortamlarda daha yüksek mukavemet sunmaktadır.

• Katkılı Çimento

Portland Çimento klinklerinin yaklaşık olarak %20’sinin yerine puzolanik malzeme konulması ile hazırlanan Katkılı Çimento’nun içine belirli bir miktarda alçıtaşı da eklenir. Bu beton türü Traslı Çimento ile fiziksel açıdan benzer özellikler gösterse de, sahip olduğu puzolan oranıyla kimyasal açıdan farklı bir özelliğe sahiptir.