Bilinçli tüketicinin özellikleri

İnsanların günlük yaşamda sıkça duyduğu bir kavram olan bilinçli tüketici, ihtiyaçları  hem kendisi hem diğer insanlar hem de çevre için en fazla yarar sağlayacak şekilde karşılayan kişiler için kullanılan bir terimdir. Bilinçli bir tüketici olmak için insanların pek çok farklı unsura dikkat etmesi gerekse de, aslında yapılması gereken ilk şeyin “sadece ihtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin satın alınması” olduğu söylenebilir. Birçok tüketici alışverişe çıktığında firmaların senelerdir insan psikolojisi üzerinde yaptığı çalışmalar sonucunda geliştirdiği pazarlama taktiklerine kanmakta, bu sebeple de ihtiyacı olmayan ürünleri dahi satın almaktadır. Yapılan bazı araştırmalar insanların alışveriş aç çıkmasının dahi ihtiyacı olmadığı ürünleri satın almasında etkili olabileceğini göstermiştir. Renkler, alışveriş ortamında çalan müzik, dekorasyon, ambalajlar ve hatta ürünlerin rafın neresine konduğu dahi insanların tüketim alışkanlıklarını etkilemektedir. Bu sebeple herkes bilinçli tüketici olmak için çaba harcasa da, iş alışverişe çıktığında kendini kontrol etmek olduğunda insanlar yaradılışları gereği “bazen” ipin ucunu kaçırabilmektedir.

Alışverişlerde satın alınmak istenen bir malın ya da hizmetin fiyatının bütçeye uygun olup olmadığına bakmak da bilinçli tüketicinin özellikleri arasındadır. Bazen bir ürüne ihtiyaç duyuluyor olsa dahi fiyata bakmak ve alım gücünü aşan fiyata sahip olan ürünleri satın almamak gerekebilir. Kişinin karşılayamayacağı bir ürünü satın alması, sonrasında ciddi ekonomik sıkıntılar çekmesine sebep olabileceğinden bilinçli bir tüketim için gelir ile harcama yapılacak miktar arasındaki dengenin de gözetilmesi önemlidir. Bilinçli tüketicinin özellikleri arasında en önemlilerinden biri de, satın alınacak bir malın ayıplı olup olmadığına bakmaktadır. Bir malın defolu olduğu bazen satıcının dahi gözünden kaçabilir ve satıcı bile malın kusurlu olduğunu bilmediğinden tüketici bu ayıplı malı satın alabilir. Bu tür durumlarla karşılaşmanın can sıkıcı sonuçlarını hiç yaşamamak için en baştan satın alınacak ürünün sağlamlığından emin olunmalıdır.

Sözleşme yapılması gereken hallerde ise bilinçli bir tüketicinin her zaman imza atacağı sözleşmesi “baştan sona” okuması gerekir. Modern dünyada herkesin bir yerlere yetişmek için sürekli acelesi olsa da, birkaç dakika ayırarak imza atılarak “onay verilecek” bir sözleşmeden neler yazdığına bakmaya üşenilmemelidir. Ayrıca satıcı malı teslim etmeden ödeme yapmamak ve sözleşmelere imza atmamak da bilinçli bir tüketici olmak için dikkat edilmesi gerekenler arasında yer alır. İmzalanacak sözleşmede satıcı firmanın bilgilerinin, malın cinsinin, teslim tarihinin, peşin ve taksitli fiyatın yer aldığından da muhakkak emin olunmalıdır.