Cengiz Han Destanı

Medeniyet tarihinin en ünlü hükümdarlarından biri olan Cengiz Han, hakkında kitaplar yazılan ve son dönemde Hollywood yapımları ile tüm dünyanın ilgi odağı haline gelen tarihi bir kişiliktir. Cengiz Han’ı diğer birçok hükümdardan farklı kılan özelliklerin başında askeri başarılarının dışında politika ve siyaset alanında da son derece başarılı bir yönetici olmasıdır. Moğol hanı olarak M.S. 1206 yılından 1227’ye kadar görev yapan Cengiz Han, tüm Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek dünya tarihine damgasını vuran Moğol İmparatorluğu’nu kurmuştur.

Bilinen insanlık tarihinde “bitişik sınırlara sahip olan en büyük imparatorluk” olan Moğol İmparatorluğu, Cengiz Han’ın günümüzde dahi dünya çapında tanınmasını sağlamıştır. Yeni Dünya’nın keşfedilmesinden önce dönem insanlarının “dünya” olarak bildiği üç kıtanın önemli bir bölümüne hükmetmeyi başarmış olan Cengiz Han, diğer birçok bölgeyle de siyasi ilişkiler kurmayı başarmıştır. Doğu Avrupa’dan Çin’e, Moğol topraklarından Hindistan sınırlarına, Anadolu’dan Arap Yarımadası sınırlarına her iki kıtanın da önemli bir bölümüne hükmeden Cengiz Han, Afrika Kıtası’na sefer düzenlememiş olsa da bu bölgeleri de derinden etkilemiştir.

Timuçin ismiyle doğan ve kısa süre içinde Moğol devleti içinde önemli bir askeri isim olan Cengiz Han, devleti dünya tarihinin en büyük imparatorluklarından biri haline getirmiştir. Askeri zekası ile Moğol ordularına büyük zaferler kazandıran Cengiz Han, genellikle günümüzde “acımasız ve kana susamış” bir diktatör olarak tanınır. Şüphesiz günümüzde Cengiz Han’dan bu şekilde bahsedilmesinin en büyük nedeni, Moğolların istilaları sonucunda zarar gören Avrupalı ve Asyalı toplumlardır. Zira Cengiz Han diğer toplumların aksine Moğolistan’da hala çok sevilen bir tarihi karakterdir.

Orta Asya’daki birçok kavimle savaşan ve onları mağlup ettikten sonra kendilerine bir Moğol kimliği kazandıran Cengiz Han, böylece Moğol kavimler arasında bir birlik olmasını ve Moğol İmparatorluğu’nun daha da güçlü bir hale gelmesini sağlamıştır. Orta Asya’da Kara Hıtay, Çin’de Jin Hanedanı ve İran’da Harezmşah Devleti’ni deviren Cengiz Han, karşısına çıkan tüm kavimleri mağlup etmesiyle ününe ün katmıştır. Avrupa’da günümüzde Rusya olarak bilinen coğrafyaya da hükmeden Cengiz Han Anadolu’nun önemli bir bölümünü ve Balkanların bir kısmını da topraklarına katmıştır. Sırbistan, Hindistan ve Bulgaristan’a da derinden zarar veren Cengiz Han, 1242 yılında “Viyana” dolaylarına kadar gelmiş ancak savaş öncesi ölmüştür. Cengiz Han’ın ölümü ile birlikte adetleri gereğince Moğollar geri çekilmiş ve Moğolistan’a dönerek yeni bir hükümdar seçmiştir. Türkçe Temuçin olarak bilinen ismi Moğolcadaki “demir” kelimesinden gelmektedir.

Rahnansaika