Çocuklarda kardeş kıskançlığı
Ebeveynlerin ikinci çocuk kararı almasıyla birlikte başlayan bir süreç olan kardeş kıskançlığı, ikinci çocuğun doğumu ile birlikte ilk çocukta görülmeye başlayan ve kardeşin büyümesiyle de üst seviyelere ulaşan bir tutumdur. Tüm ebeveynlerin bilmesi gereken, kardeş kıskançlığının altında yatan temel nedenin “sevgi paylaşımı” olduğunu bilmesi gerekir. Kardeşler arasında kıskançlık boyutuna varan rekabetin amacı, anne ve babadan daha fazla ilgi görmek ve dolayısı ile daha fazla sevildiğini hissetmektir. Kardeş sayısı arttıkça ebeveynlerin ilgi göstermesi gereken çocuk sayısı da arttığından, kardeş başına düşen “ilgilenme zamanı” da doğal olarak azalacaktır. Sevgi paylaşımı olarak nitelendirilen bu durum, çocuğun kendisiyle daha az ilgilenildiği için artık daha az sevildiğini düşünmesine neden olabilir.
Anne ve babalarının sevgisini kazanmak için büyük bir rekabet içine giren kardeşlerde, ilerleyen aşamalarda neredeyse tüm konularda anlaşmazlık hali gözlemlenir. “Kardeşimi benden daha mı çok sevecekler?” sorusu, çocuk farkında olmadan da bilinçaltı tarafından sorulan bir soru olabilir. Özellikle ikinci çoğu dünyaya gelecek olan çiftlerin, ilk çocukları “kardeş” olgusuyla ilk defa tanışacağından bu süreç içinde çok dikkatli olması gerekir. Aslında her çocuğun yaşadığı bir durum olan kardeş kıskançlığı birçok psikiyatri uzmanı tarafından doğal bir süreç olarak tanımlanır. Ancak bu doğal süreç içinde çocuğa gereken ilginin gösterilmesi, sorunun daha da büyüyerek daha büyük bir problem haline gelmesini engelleyecektir.
Kardeş sahibi olacak tüm çocuklar aile içindeki yeri ile ilgili bir takım kaygılara kapılabilir ve bu süreç doğal olarak nitelendirilebilir. Kardeşler arasındaki rekabetin artmasına neden olan bazı ebeveyn davranışları ise bu sürecin uzamasına ve hatta tahmin edilenden çok daha uzun süre boyunca devam etmesine neden olabilir. Anne ve babanın farkında dahi olmadan çocuklarını yetiştirirken yaptığı hatalı davranışlar, uzun süre boyunca devam eden ve çocukların bilinçaltına işlenen kardeş kıskançlığı sendromunun en büyük nedenleri arasındadır. Kardeş kıskançlığı kavramının yeni bir çocuğun dünyaya geleceği haberinin öğrenilmesi ile başladığı unutulmamalı ve tüm anne ve babaların ağabey ya da abla adayını hamilelikten itibaren doğum sürecinin her aşamasına dahil etmesi gerekir.
Çocuk yetiştirmede her zaman olduğu gibi bu aşamada da annelere büyük bir görev düşmektedir. Hamiliğin ilk haftalarından itibaren kardeş sahibi olacak çocuğa kardeşinin gelişimi ile ilgili bilgi verilmeli ve kardeşinin gelişim aşamaları anlatılmalıdır. Bu şekilde kendisinin de nasıl dünyaya geldiğini anlayan çocuk, kendisine benzer bir bireyin dünyaya geleceği fikrini benimsemeye başlar. Kardeşin dünyaya gelişine kadar annesinin yanında olan ve ona destek olan çocuk için bu yeni birey, kendisinin de büyük bir heyecanla beklediği ve çok seveceği bir kardeş olacaktır. Şüphesiz bu süreçte yapılacak en doğru hareket, bir psikiyatri uzmanından yardım istemek olacaktır.
