Doğal tatlandırıcı Stevia bitkisi
Günümüz dünyasında her geçen gün açlık sorunu ile mücadele eden insan sayısı artmasında rağmen aynı oranda da “Obezite” sorunu yaşayan insanların sayısı artmaktadır. Gelişmiş olarak ifade edilen sanayi toplumlarında insanlar birçok farklı nedenden ötürü kilo sorunu yaşasa da, bu sorunların ilk sıralarında aşırı şeker tüketimi yer almaktadır. Şeker pancarı gibi doğal bitkilerden elde edilen şeker enerji kaynağı olduğu için yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesi için kritik derecede önemli olsa da, günlük dozun aşılması halinde kısa bir biçimde kilo artışına da sebep olmaktadır. Tüm bunların ötesinde Tip 1 ve Tip 2 Diyabet hastalarının durumu da düşünüldüğünde, günlük şeker tüketimini kısıtlamak birçok insanın sağlıklı bir yaşam için dikkat etmesi gerekenler arasında önemli bir yere sahiptir.
Şekerin sunduğu tatlı hissi lezzet açısından vazgeçilmesi zor bir alışkanlık olduğundan, bilim insanları uzun süre önce laboratuvar ortamında çeşitli kimyasallar kullanarak şeker tadı veren ancak kalori değeri bulunmayan yapay maddeler geliştirmiştir. Ancak bu tür yapay kimyasalların da günlük belirli bir dozda kullanım gerekliliği olduğundan, son yıllarda “doğal tatlandırıcılar” ile ilgili araştırmalara da hız verilmiştir. Stevia bitkisi, doğal tatlandırıcılar olarak ifade edilen yeni dönem tatlandırıcıların tartışmasız baş rol oyuncusudur. Toz şeker ile kıyaslandığında “300 kata kadar” daha fazla tatlı olmasına rağmen herhangi bir kalori değeri bulunmaması, Stevia bitkisinin doğal bir katkı maddesi olarak ideal işlev görmesini sağlamıştır.
Ülkemizde fazla bilinmese de özellikle Latin Amerika ülkelerinde yüzyıllardır tatlandırıcı olarak kullanılan Stevia, şeker bitkisi ve Şekerotu ismiyle de bilinmektedir. Tip 1 ve Tip 2 Diyabet hastalarından yüksek tansiyon sorunu çekenlere, asabiyet problemleriyle boğuşanlardan depresyon tedavisi görenlere, bağırsak sorunu yaşayanlardan kabızlık çekenlere birçok insan tarafından kullanılan Stevia, hemen hemen her içecekte kullanılabilmektedir. Ancak Stevia bitkisinin aşırı kullanımının bazı sorunlarına neden olup olmadığına dair bilimsel araştırmaların hala devam ettiği de unutulmamalıdır. Çay, kahve ve gazlı içeceklerin tatlandırılmasında kullanılan Şekerotu yani Stevia, bilinen en güçlü doğal tatlılardan biridir.
Stevia bitkisinden elde edilen öz, doğal içerikli olduğu için birçok alanda gıda tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Diyabet hastalarının da özellikle Japonya’da kullandığı Stevia özünden elde edilen tatlandırıcıların hastalığın gelişim sürecine etkisi ise hala araştırılmaktadır. Yaprakları son derece tatlı olan bu bitki ile ülkemiz 2009 yılında tanışmıştır. 2009 yılında Antalya’da üretimine başlanan Stevia bitkisi, doğal tatlandırıcı yapımında kullanılmaktadır. Bitkinin daha fazla insan tarafından tanınması nedeniyle ekim alanı da yıldan yıla artmaktadır.
