Domatesin faydaları
Yakın tarihe kadar insanlık tarafından pek de bilinmeyen domates aslında insan sağlığı üzerinde inanılmaz etkili bir sebzedir. Tabi ki domatesin yararlarından faydalanmak için öncelikle yediğiniz domatesin doğal tohumdan üretilmiş olması gerekmektedir. Günümüzde ülkemizde de kullanılmaya başlanılan GDO’lu tohumlardan üretilen domatesleri tüketmekten kaçının. Organik olarak ve doğal tohumlardan yetiştirilen domateslere göre GDO’lu tohumlardan üretilmiş domatesler, insan sağlığına yarardan çok zarar getirmektedir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer konuda domatesin bir yaz sebzesi olduğudur. Yazın tüketeceğiniz domates çok daha faydalı olup, kışın serada inorganik yollarda yetiştirilen domateslerden çok daha yararlıdır. Tüm sebze ve meyveler için genelleme yapmak doğru olmasa da, genel olarak tüm sebze ve meyveler mevsiminde tüketilince insan sağlığına olumlu etki ederler. Domates bitkisinin özellikle kabuklarında bulunan ve kanser önleyici etkide bulunan ve “Likopen” denen kimyasalın oluşabilmesi için yaz güneşine ihtiyaç vardır. Likopen antioksidan etkisi nedeni ile günümüzde hala birçok kanser ilacında kullanılan ve vücuda düzenli alındığında kanser önleyici etkisi bulunan bir kimyasaldır. Bu nedenle domates fideleri nisan-mayıs ayları arasında ekilerek, yaz hasatı alınması gerekir.
Birçok insan tarafından bilinmeyen domatesin faydalarını kısaca şöyle sıralayabiliriz; kolestrolün dengelenmesine yardımcı olur, kalp yağlanmasını önleyicidir, gözlere faydalıdır, prostat ve idrar yapma zorluğunu gidericidir ve antioksidan özellikleri vardır. Kabuklu tüketilen domatesin prostat kanserini önleyici etkisi olduğu Amerika’da yapılan bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Ayrıca domatesin kabuklarında bulunan ve kanser engelleci etkisi bulunan Likopen maddesi, yüksek sıcaklıkta özelliği değişerek vücudun daha kolay emebileceği bir özellik kazanır. Bu nedenle mümkün olduğunca yemeklerde kullanılan domatesin kabuklarının soyulmaması gerekir. Toplumumuzda genel olarak bilinenin aksine, gözlere faydalı olduğu sanılan havucun aksine göz tansiyonunun düşürülmesinde domates çok daha etkilidir. Kalp yağlanması ve kalp büyümesini önleyici etkisi vardır. Sabahları kahvaltıdan hemen önce içilen yarım bardak domates suyu yukarıda verilen birçok rahatsızlığın önlenmesine büyük katkı sağlamaktadır. Özellikle yoğun biçimde spor yapan ya da efor gerektiren işlerde çalışan kişilerin kalp rahatsızlıklarını önlemek için domates tüketmelerinde büyük önem vardır. Domates içerisinde bulunan A, C ve K vitaminleri ile insan sağlığı üzerinde oldukça yararlı bir besindir. Bulgaristan’da yapılan son araştırmalar; düzenli domates tüketen kişilerin daha uzun yaşadığı sonucunu ortaya çıkartmıştır.
Domatesin alerjik etkisi olduğunu unutmayınız. Doktorunuza başvurarak domatese alerjiniz olup olmadığını öğrenmeniz ileride karşılaşabileceğiniz sorunları önlemenize yardımcı olacaktır. Ayrıca bazı egzama hastalarında domates tüketimi egzamayı arttıran bir etki göstermektedir. Çiğ haldeki domatesi kontrollü bir biçimde yemeleri bu egzama hastaları için göz ardı edilmemesi gereken bir husustur. Eğer domatese alerjiniz varsa brokoli yiyerek ihtiyacınız olan maddeleri vücudunuza alabilirsiniz.
