Earl grey çay
İngilizler tarafından 19. yüzyıldan bu yana büyük beğeni ile içilen earl grey çay, ülkemiz insanları tarafından küresel ekonomi sayesinde yakın geçmişte tanınmış bir lezzettir. Ülkemizde çoğu insan bu çay türünün ismini İngilizce erken manasına gelen “early” olarak bilse de, birçok konuda olduğu gibi bu konuda da yanlış bir bilginin yaygınlaşarak kabul görmesi söz konusudur. Zira “Earl” kelimesi İngilizce kont manasına gelen ve ünvan belirtmek için kullanılan bir isimdir. Aslında “kont çayı” olarak bilinmesi gereken bu çay türü, “erken çayı” olarak tanınmış ve günümüzde de hala bu şekilde söylenmektedir.
Earl grey çayda, bergamot meyvesinin kabuklarının işlenmesi ile elde edilen bergamot yağının aroması sayesinde farklı bir lezzet oluşması sağlanmıştır. Dünya çapında giderek daha da popüler hale gelen bu çay türünün ismi, 19. yüzyılda yaşamış bir Britanya başbakanından gelmektedir. 2. Earl Grey isimli İngiliz başbakanının çok sevdiği bu harmanlanmış çay, kısa süre içinde önce İngiltere’ye ve sonrasında da dünyaya yayılmıştır. Söylentilere göre İngiliz başbakan Earl Grey’e bu farklı çay, diplomatik bir hediye olarak verilmiştir. Çay harmanının esas formülü Çinlilere ait olmakla birlikte, 2. Earl Grey’in adamlarından birinin Çin mandarininin oğlunu boğulmaktan kurtarması üzerine bu farklı harman çay hediye olarak verilmiştir.
İlk dönemlerde Çin çayı yerine mayanmış Seylan ve Hint çayları ile hazırlanan earl grey çayı, daha sonra Çinliler arasında çok popüler olan yeşil çayla da hazırlanmıştır. Ancak earl grey çayın siyah bir çay olması ve Çinlilerin siyah çaya nazaran büyük bir çoğunlukla yeşil çay içmesi, bu diplomatik hediye hikayesinin pek de inandırıcı bulunmamasına neden olmuştur. Çin mandarini yerine Hint mihracesinin oğlunun kurtarıldığına dair de söylentiler bulunmasına rağmen gerçekten başbakanın meşhur ettiği earl grey çayın esas hikayesi bilinmemektedir.
Lord Grey’in bu yeni siyah çayı çok sevmesi üzerine yakın çevresi ve bazı diplomatlar da earl grey çayın tadına bakmıştır. Lord Grey’in çayı çok beğenmesi üzerine kısa zaman zarfında İngiltere genelinde meşhur olan earl grey çayı, tüccarların da ilgisini çekmiştir. Ticari değerinin çok büyük olduğu anlaşılan earl grey çayın üretilmesi üzerine çalışan tüccarlar, Hindistan ve Çin’den gelen çaylarla kendi harmanlarını oluşturmaya çalışmıştır. Dünya çapında çayları ile tanınan Twinings markası, İngiltere’de satışa sunulan ilk earl grey çaydır. Daha sonra Jacksons şirketinin de earl grey pazarına girmesi ile halk arasında da bu yeni siyah çay sevilmiş ve şöhreti günümüze dek ulaşmıştır.
Rahnansaika
