Endorfin hormonu
Tıp biliminde “Endogenous Morphine” olarak isimlendirilen Endorfin(Endorphin), vücutta beyin dokuları tarafından üretilen ve zarar gören dokulardaki ağrı hissinin azalmasını sağlayan bir hormondur. Doğal morfin olarak da bilinen endorfin hormonu, bilim insanların gerek beyin dokularındaki sentez aşaması gerekse de vücut genelindeki etkileri konusunda uzun süre boyunca üzerinde inceleme yaptığı vücut kimyasallardan biridir. Sinirlerin bizzat beyin tarafından uyuşturulmasını sağlayan endorfin, böylece ağrı hissinin azalmasını ve kişinin daha az rahatsızlık hissi yaşamasını sağlamaktadır.
Endorfin hormonuna her ne kadar doğal morfin denilse de, bilimadamlarının yakın geçmişte yaptığı araştırmalar endorfin hormonunun morfinden yaklaşık olarak “30 kat daha güçlü” bir etkiye neden olduğunu ortaya çıkarmıştır. Endorfin hormonunun ağrıları azaltma konusunda 30 kat kadar daha etkili oluşu, insan vücudu tarafından salgılanan bu kimyasalın bilim çevreleri tarafından daha da fazla araştırılmasına neden olmuştur. Popüler kültürün “mutluluk hormonu” olarak isimlendirdiği endorfin farklı etkenler nedeniyle kanda değişik oranlarda bulunabilir.
Yapılan araştırmalar gerek fiziksel gerekse de duygusal birçok farklı faktörün kandaki endorfin hormonu düzeyini doğrudan etkilediğini göstermiştir. Baharatlı yiyeceklerin tüketilmesi ile kandaki endorfin düzeyinin arttığını gören bilimadamları, damat tadı ile baharat kullanımı arasındaki ilişkiyi incelemeye başlamıştır. Baharatlı yiyecekleri tüketmekten keyif alan insanların aslında kanındaki endorfin düzeyi yükselmekte ve bu nedenle de yedikleri daha lezzetli gelmektedir. Farklı baharatların etkisi üzerine çalışmalara yapan bilimadamları, damak zevkinin gelişimini etkileyen faktörler ile vücuttaki endorfin sentezi arasındaki ilişkiyi incelemektedir.
Seks yapmanın da beyin tarafından endorfin hormonu salgılanmasına neden olduğu bilinmektedir. Kişiden kişiye değişse de, genel olarak orgazm sonrası kandaki endorfin düzeyi artması ile insanlarda rahatlama, mutlu olma, sakinleşme gibi benzer etkiler görülmektedir. Son dönemde yapılan araştırmalar, düzenli egzersiz yapan insanların kanındaki endorfin düzeyinin fazla olduğunu ortaya çıkarmıştır. Egzersizin düzenli olarak yapılması, beynin daha fazla endorfin hormonu salgılamasına neden olur. Ayrıca kişinin aşırı derecede heyecanlanmasına neden olan durumlarda da kandaki endorfin düzeyinde büyük bir artış görülmektedir. Kişinin vücudundaki herhangi bir bölgede ağrı oluşması halinde beyin tarafından salgılanan endorfin hormonu, doğal bir ağrı kesici işlevi görmektedir. Bu nedenle her insanın bizzat kendi vücudunun, ağrı oluşması halinde kendi ağrı kesicisini doğal olarak ürettiği de söylenebilir.
