Fosforun özellikleri

İnsan vücudu biyolojik olarak incelendiğinde DNA’nın en önemli yapı taşlarından biri olduğu için ne kadar önemli bir element olduğu anlaşılan Fosfor(P), kalsiyumun ardından insan vücudunda en çok bulunan 2. elementtir. Atom Numarası 15 olan Fosforun insanlar için önemli olmasının dışında, DNA oluşumunda görev aldığı için tüm dünya üzerindeki yaşamın devamlılığı açısından da çok büyük öneme sahip olduğu söylenebilir. Tüm bunların dışında kemik ve dişlerin yapısına da katılan Fosfor, yaşamsal birçok faaliyetin devamlılığı için kritik derecede önemli bir elementtir. Kas ve sinirlerden börek işlevlerine, kalp kaslarının çalışmasından hücre yenilenmesine, vücutta enerji üretilmesinden hücrelerin büyümesine kadar birçok hayati olay Fosfor sayesinde gerçekleşmektedir.

Besinlerin enerjiye dönüştürülmesine büyük yarar sağlayan Fosfor, aralarında insanların da bulunduğu canlıların yaşamını sürdürebilmesi için gereken temel elementler arasında yer alır. Bunun haricinde vücuda dışarıdan alınan vitaminlerin de hücreler tarafından kullanılabilmesini sağlayan Fosfor, vücuda çok büyük yarar sağlar. 1 Fosfor ve 4 Oksijen(O) atomundan oluşan Fosfat ise, hücrelerin içinde bulunan “hücre sıvısının” temel anyonudur. Fosfat, vücuda alınan Fosforun depolanma biçimi olarak tanımlanabilir. Vücut genelinde depolanan Fosforun yaklaşık olarak %85’i kemiklerde Fosfat olarak bulunmaktadır.

Fosfatların en önemi özelliklerinden biri de, diğer bileşikler ile birleşebilme yeteneğine sahip olmalarıdır. Dönüştürülebilir bir madde olmayan Fosfatların “koenzim sistemlerinin ve metabolizma faaliyetlerinin” düzenli olarak devam edebilmesi için diğer bileşikler ile birleşmesi gerekir. ATP ve ATP gibi reaksiyonlar için de gerekli olan Fosfat, yaşam için gerekli olan enerjinin üretilmesinde de görev alır. Bilhassa sütlü besinlerde bulunmasına rağmen sütün sağıldıktan sonra geçirdiği “pastörizasyon” işlemleri ile vücuda alınmasının zorlaştığına dair birçok iddia da bulunmaktadır. Zira süt insan vücudu tarafından sindirilemeyen ve yalnızca hayvanın kendi süte karıştırdığı bakteriler tarafından parçalanabilen bir yapıdır ki, sütün ısıtılması ya da sağma işleminden sonra bekletilmesi durumunda bu bakteriler ölmektedir.

İnsan vücudunda ince bağırsaklar  tarafından emilen Fosfat, kristal bir yapıya sahip olarak kemiklerde depolanır. Kemiklerde depolanan Fosfat en çok Kalsiyum Trifosfat, Kalsiyum Fosfat[Ca₃(PO₄)₂] ve Hidroksi Apatit kristalleri şeklinde bulunmaktadır. Ayrıca plazma olarak anorganik forma sahip olarak da bulunmaktadır. Fosfat vücuttan dışarı idrar vasıtasıyla anorganik bir şekilde atılır. Modern teknoloji sayesinde geliştirilen yeni ekipmanlarla yapılan araştırmalara göre her insanın günlük Fosfat ihtiyacı değişmekle birlikte ortalama olarak günlük doz 2 gram olarak belirlenmiştir. Protein ve enzimlerin de yapısına katılan Fosfatın canlılığın devam edebilmesini sağlaması, bilimadamlarının üzerinde hala kapsamlı çalışmalar yapmasına neden olmaktadır.

Rahnansaika