Garri Kasparov kimdir?
1963 yılında SSCB döneminde Azerbaycan’ın Bakü kentinde dünyaya gelen Garri Kasparov, dünya tarihine bilgisayarlar ile satranç oynayan insan olarak geçmiştir. 1985-2000 yılları arasında dünya satranç şampiyonluğunu elinde tutan Garri Kasparov, dünya şampiyonluğunu kaybetmesinden sonra 5 yıl kadar daha turnuvalara katılmış ve daha sonra 2005 yılında profesyonel satranç kariyerini noktaladığını açıklamıştır. Bir başka Rus satranç dehası olan ve dünya satranç şampiyonluğunu 10 yıl elinde tutan Anatoli Karpov’u devirmeyi başararak dikkatleri üzerine çeken Kasparov, 1985 yılından itibaren dünya çapında bir şöhretin sahibi olmuştur.
Kasparov zekası ile modern çağın insanları için bilgeliğin ve dehanın simgesi olduğundan, dünya teknoloji devi IBM de kendisiyle yakından ilgilenmiştir. IBM bilgisayar teknolojisinin ne kadar çok geliştiğini ve insan zekasının artık bilgisayarlar ile yarışamayacağını göstermek için “Deep Blue” isimli projeyi geliştirdi. IBM tarafından yalnızca dünya şampiyonu Kasparov’u yenmek için geliştirilen Deep Blule programı, birçok bilim çevresi tarafından bilgisayar teknolojisinin geldiği son nokta olarak görülüyordu.
Nihayet IBM yetkilileri 1996 yılında Garri Kasparov’a bir bilgisayar ile satranç oynaması için resmi teklif götürdü ve Kasparov da bu teklifi kabul etti. Herkes Deep Blue’nün üstün işlem kapasitesi ile dünya şampiyonunu yeneceğini düşünürken, 1996 yılında yapılan 6 setlik maçı 4-2 ile Kasparov kazanarak tüm bilim çevrelerini şaşkına çevirdi. IBM “Deeper Blue” adını verdiği geliştirilmiş versiyonu ile Kasparov’un karşısına bir yıl sonra tekrar çıktı ve 3 dakika içerisinde 60 milyar hamleyi hesaplayabilen bu yeni program ile yine 6 setten oluşan maçta dünya şampiyonunu 2,5-3,5 puanla yenmesi başardı.
1997 yılında IBM firmasının yeniden tasarladığı Deeper Blue programı ile dünya satranç şampiyonunun yenilmesi, birçok bilim çevresi tarafından bilgisayar çağının geldiğinin söylenmesine neden oldu. Ancak Kasparov 2. oyunca bilgisayar programına dışarıdan müdahale edildiğini ve bir hamlenin insanlar tarafından yaptırıldığını açıklayınca oldukça herkes hayrete düştü. IBM bu iddiayı reddettiği gibi Garri Kasparov’un 3. maç teklifini de kabul etmeyerek Deep Blue projesini sonlandırdığını açıkladı. Garri Kasparov 10 Nisan 2005 tarihinde düzenlediği basın toplantısı ile aktif satranç hayatını noktaladığını açıkladı. FIDE rating sistemine göre kariyeri boyunca aldığı 2851 ELO puanı ile Kasparov hala gelmiş geçmiş en başarılı satranç oyuncusudur.
