İmam nikahı

Ülkemizde yüzyıllardır çeşitli bölgelerde uygulanan ve günümüzde dahi geniş bir şekilde yapılan imam nikahı; islami nikah, hoca nikahı ya da dini nikah gibi farklı isimler ile anılmaktadır. Şuan itibarıyla birçok çift, medeni nikah yaptırmalarına rağmen öncesinde ya da sonrasında dini nikah da yaptırmaktadır. Temel olarak dini nikahı tanımlamak gerekirse; evlenmelerinde dini kıstaslar ile belirlenmiş herhangi bir engel olmayan kadın ve erkeğin, evlenme arzularını şahitler huzurunda bildirmesidir.

Dini nikah konusunda sorulanların başında, şahitlerin gerekli olup olmadığı gelir. Dini esaslara göre nikah yapmanın amacı; çiftin çevresindeki insanlara evlendiğini duyurmak ve tüm insanların bu çiftin artık evli olduğunu bilmesini sağlamaktır. Bu nedenle herhangi bir kurmaca olmadan tamamen kendi rızası ile gelen iki kişinin şahitlik yapması, dini nikahın kıyılabilmesi için şarttır. Medeni nikahın yapılmasına mani olmayan bazı durumlar dini nikah için engel oluşturabileceğinden, çiftin konuyu yeterli bilgiye sahip kişilere danışması gerekir. Örneğin; kişilerin süt kardeş olması medeni nikah için bir engel teşkil etmeyi halde, dini açıdan iki süt kardeşe nikah düşmemektedir. Yine din farklılığı medeni nikah için bir sorun olmazken, dini nikah için çiftin her ikisinin de Müslüman olması gerekir. Bu gibi farklılıklar dini nikah ile medeni nikahı birbirinden ayırmaktadır.

Dini nikah için dini açıdan kişilerin isteğine ve durumlarına göre değişen bazı durumlar da vardır. Velilerin onayının alınması ve erkeğin kadına “mehir” ödemesi gibi yükümlülükler, dini nikahın geçerli sayılabilmesi için gereklidir. Toplumumuzda yaygın olarak inanılan bir diğer düşünce de, resmi yani medeni nikah yapılmasına rağmen dini nikah kıyılmazsa nikahın geçerli olmayacağıdır. Oysa böyle bir durum söz konusu değildir çünkü medeni nikah ile çift zaten çevresindekilere evlendiğini duyurduğundan ve hem ailenin rızası alındığından hem de şahitler huzurunda amir ile nikah kıyıldığından, dini olarak bu nikah geçerli sayılmaktadır. Ancak anayasamızda belirtilen şartlar göz önünde bulundurulduğunda, kanuni olarak esas; medeni kanun çerçevesinde yapılan resmi nikahtır.