Japonların başarı sırrı: Kaizen

İkinci dünya savaşından sonra Amerika ve Avrupa ülkeleri, Japonya’nın hızlı gelişiminin sırrını merak ettiler. Japonya’nın sırrı ise oldukça basit ve mütevazı bir yöntemdi; küçük, yavaş ama sürekli iyileştirme. Japonlar buna “kaizen” diyorlardı. Yani “iyi değişim” ya da “iyiye doğru değişim”…

Kaizenin uygulanması az yatırım çok sabır gerektirir. Temel amaç kolayca çözülebilecek büyük yatırım gerektirmeyen problemlerin kalıcı olarak çözülmesi ile verimin arttırılması ve maliyetlerin düşürülmesidir. Uygulamada özverili davranılırsa gerçekten inanılmaz iyileşmeler sağlayan kaizen her alanda kullanılabilen bir uygulamadır.

Kaizen genellikle üretim alanlarında uygulanmasına rağmen özel hayatınızda bile bu küçük ama kalıcı değişim felsefesini kullanabilirsiniz. Uygulamada bir problemin belirlenmesi ile başlayan faaliyetler kaizen takımının kurulması ile devam eder.

Kaizen takımında, belirlenen problem ile ilgili bilgi sahibi olan ve bu problemin etkin olduğu sahada çalışma gösteren her kademe çalışandan birey bulunabilir. 5-7 kişi kaizen takımı oluşturmak için idealdir. Bu takım 2-5 gün boyunca probleme odaklanır ve problemin detaylı tanımı, nedenleri ve çözüm önerileri üzerine beyin fırtınaları gerçekleştirirler. Bu esnada her kademeden takım üyesinin sözü eş değerdedir ve en sıra dışı fikirler bile dikkate alınarak kaydedilir.

Bu süreçte problemin yerinde gözlenmesi ya da geçmiş kayıtların incelenmesi gibi bilgi edinme yöntemleri de kullanılır. Akla gelen her konuda problem irdelenmelidir. Örneğin, bir ürünün, üretim süreçlerinden birinde yaşanan problemden dolayı o süreçte kullanılan ve dışardan getirilen malzemelerin tedarikçileri ile bile iletişime geçilip yaşanan probleme bu malzemenin neden olup olamayacağı araştırılabilir. Başka tedarikçilerden istenen örnekler ile denemeler yapılıp sonuçları değerlendirilebilir.

Probleme neden olan bütün nedenler derlendikten sonra kök nedene karar vermek gerekecektir. Kök neden problemin asıl nedeni, kaynağıdır. Eğer bu nedene müdahale ettiğimizde problemin büyük bir kısmını engellemiş olacaksak işe buradan başlamak mantıklı olacaktır. Bu sebepten dolayı da kök neden analizleri yapılır.

Kök nedenler de belirlendikten sonra bir planlama yapılır ve uygulamaya geçilir. Bu nokta da herkesin özverisi çok önemlidir. Sabırla alınan kararlar uygulanmalıdır ve sonuçlar değerlendirilmelidir. Kayıtlar sonraki aşamalarda incelenerek yapılan değişimlerin sonuçtaki payı araştırılacaktır.

Bütün uygulamalar sonucunda bir iyileştirme sağlanmış ise bunun devamlılığı sağlanmalıdır. Bu nokta da standartlaştırma işlemi yapılır. Örneğin yapılan tüm değişimler üretimdeki tekbir makineye uygulanmış ve sonuçların iyi olduğu gözlenmiş ise operatörlere verilen eğitimler ve makinelerde yapılan revizyonlar ile genele uygulanmalıdır. Sonrasında da devamlılığını sağlamak amacı ile denetlemeleri yapılmalıdır. Değişimler yazılı hale getirilmeli ve herkesin anlayacağı şekilde anlatılarak kaydedilmelidir.

Kaizen uygulamasını her alanda ve defalarca uygulayabilirsiniz. Hem maliyeti düşüktür hem de takım ruhunu ve başarının lezzetini tatmak için bulunmaz bir yoldur. Siz de iş yerinizde etrafınıza daha dikkatli bakın. Emin olun çözüm bekleyen birçok küçük problem göreceksiniz.