Kapitalizmin tarihi
Çoğu insan tarafından yalnızca ekonomik bir sistem olarak görülen kapitalizm, aslında kendi içinde toplumun birçok katmanını ilgilendiren ve bu nedenle de geniş içerikli sosyal yapıya da sahip olan bir sistemdir. En basit haliyle kapitalizm; üretim araçlarının oldukça büyük bir bölümünün tamamen özel sektörün elinde olduğu ve tüm bu mülkiyetin yine özel sektör tarafından işletildiği ekonomik ve sosyal bir düzendir. Yatırımdan dağıtıma, üretimden gelire birçok alanda faaliyetlerin başında olan özel mülkiyetin oluşturduğu “piyasa ekonomisi”, kapitalizmde malların ve hizmetlerin piyasa fiyatının belirlenmesini sağlar.
Kapitalist sistem gerçek kişilerin bireysel olarak ya da bir araya gelerek oluşturduğu tüzel kişilikler, tüm üretim araçlarının ve doğrudan paranın ticaretini yapabilme hakkına sahiptir. İnsan emeğini de bir ticari araç olarak karşılığını veren kimselere hizmet olarak sunma hakkına sahip olan özel ya da tüzel kişiler, çeşitli yerlerin de sahibi olabilir veya sahip oldukları yerleri başkalarına satarak ticaret yapabilir. 16. yüzyıldan itibaren Avrupa coğrafyasında şekillenmeye başlayan kapitalizm, 19. yüzyıl sonuna kadar kurumsal yapılanmasını büyük ölçüde tamamlamıştır.
Aslında bir takım benzer uygulamaların bulunduğu İlk Çağ’da dahi günümüzün kapitalist sistemi ile örtüşen yapılanmaların olduğu ve bu nedenle de kapitalizmin tarihinin aslında çok eski dönemlere dayandığı söylenebilir. Bilhassa Orta Çağ’ın karanlığı içerisinde ticaret ile uğraşan tüccarlar, çeşitli uygulamalarla farkında olmasalar da ilk kapitalizm benzeri sistemlerin oluşmasını sağlamıştır. Orta Çağ’ın cahiliye döneminde feodalizm egemen olduğu Avrupa coğrafyasında esen ve günümüzde hakim olan kapitalizm rüzgarları, büyük oranda Rönesans ile gerçekleşmiştir.
Orta Çağ’ın feodal yapısından sıyrılarak cahiliye dönemini arkasında bırakmak isteyen Avrupa coğrafyasında kapitalizm bayrağını ilk olarak İngiltere taşımış ve dünyanın birçok yerinde sahibi olduğu sömürgelerini kullanarak bu sistemin yaygın bir hale gelmesini sağlamıştır. Kapitalizm tarihi incelendiğinde her ne kadar basit birkaç cümle ile tanımlamalar yapılmaya başlansa da, kısa süre içerisinde bu sistemin her coğrafyada farklı şekilde uygulandığı ve bu nedenle politikadan kültüre oldukça geniş bir alanı etkilediği görülür. Bu nedenle kapitalizm günümüzde basit bir ekonomik sistem olarak tanımlanmaktansa, sosyal toplumun yaşam alışkanlıklarını derinden etkileyen ve uluslararası ilişkiler bazında ülkelerin konumunun belirlenmesini sağlayan hayatın her alanında etkili bir sistem olarak adlandırılmaktadır.
Rahnansaika
