Kına gecesi nedir?

Türk geleneklerine göre evlilik töreninden önceki son gece, evlenecek kız ve ailesi tarafından kız evinde organize edilen ve sadece kadınların bir araya gelip yaptığı kutlamanın adına “kına gecesi” adı verilir.

Kına gecesi, Türk toplumunda hala yaşatılmakta olan bir örf olmakla birlikte, modern şehirlerde uygulanmadığına ya da sadece sıradan bir eğlence gibi gerçekleştirildiğine şahit olabilmekteyiz. Ancak, geleneklerin daha yoğun yaşandığı bölgelerde kına gecesi gözyaşının bol olduğu duygusal törenlerden biridir. Öyle ki evlenecek genç kızın ağlamasını sağlamak ya da hızlandırmak için bu geceye özel söylenen hüzünlü şarkılar dahi vardır.

Geceye “kına gecesi” denmesinin sebebi, erkek evi tarafından alınması adet olan kınanın, bu gece gelinin ve beraberindekilerin eline yakılmasıdır. Bazı yörelerde bu kına gecesinden ayrı sadece kız evi ve yakınlarının katıldığı bir başka kına töreni daha organize edilir. Buna “ana kınası” adı verilir. Ana kınası gecesinde ise kına evlenecek olan kızın başına yakılır.

Kına gecesinde kullanılan kına erkek evi tarafından alınmaktadır. Alınan kına, kına gecesi öncesinde kız evine gönderebilir ya da erkek evi o gece kınayı beraberinde de götürebilmektedir. Kınayı götürmek için bir tepsi hazırlanır. Ortasına kına, kenarlarına, çerez, tatlı, kına çöreği ve/veya kına helvası bulunur.

Kına gecesinde; erkek tarafından gelecek olanlar önce oğlan evinde toplanırlar. Bu gruba “kınacılar” adı verilir. Kız tarafı ise kız evinde toplanıp eğlenmeye başlamışlardır. Kınacılar geldiğinde ise en güzel şekilde ağırlanırlar, ancak kız evine hüzün çöker. Artık eğlenme sırası kınacılardadır. Bir süre eğlenceler devam ettikten sonra geceye adını veren kına yakılması aşamasına gelinir. Bu aşamadan önce evlenecek olan genç kız üstünü değiştirir. Özel kına gecesi kıyafetleri olan “Bindallı” adındaki yöresel bir kıyafet, bazı yörelerde tek renk kırmızı olan bir elbise giyen genç kızın başına al duvak örtülür. Annesi ve babası olan, başından ayrılık olayı hiç geçmemiş kadınlar arasından seçilen bir kişi kınayı gelin kızın eline ( bazen hem eline hem ayağına) yakar. Kınanın içine “bereket olsun” anlamında bozuk para da konabilmektedir. Kına yakılan eller bağlanır.

Evlilik bir genç kızın hayatındaki en önemli aşamalardan biridir. Kına gecesi de evliliğe dair yapılan törenler içinde özel yerini dönemimizde dahi muhafaza eden güzel geleneklerden biri olarak uygulanmaya devam etmektedir.