Kuvars taşının özellikleri

Doğada kristal yapıda olduğu kadar amorf yani şekilsiz yapıda da bulunan kuvars, özgül ağırlığı 2,65 g/cm³ olan mineral yapılı Silisyum Dioksit(SiO₂) kristalidir. Mohs Sertlik Cetveli’nde 7 sertlik değeri bulunan kuvarsın son derece dayanıklı bir fiziksel forma sahip olduğu söylenebilir. Mücevher olarak da yüzyıllardır insanoğlu tarafından kullanılan kuvarsın kalitesi, Silisyum Dioksit içeriğindeki diğer yabancı maddelere göre değişir. Kuvarsın doğal süreç içinde oluşumuna katılan diğer yabancı maddeler, saydamlık ve renk özelliklerini doğrudan etkilemektedir. Kuvars içinde yer alan yabancı maddelere göre mor renkte de olabilir ve bu tür kuvarslara “Amotist” denir. Ancak saf haldeki tam saydam kuvars, kendi ismiyle anılan “Süt Kuvarsı” rengine sahiptir.

Bilimsel açıdan da önemli bir değerli taş olan kuvars, son derece keskin bir optik yapıya sahiptir. Kuvarsın renksiz ve şekilsiz yapısı optik alanda kullanım için ideal işlevsellik sağlarken, bozulmaya en dayanıklı mineral yapıya sahip olan maddelerden biri olması da bu alanda kullanılmasına neden olmuştur. Saf halde olmayan birçok farklı renk ve şekildeki kuvars, genel olarak kumlu bölgelerde bulunur. İçerisinde Demir(Fe) oranı yüksek olan kuvarslar saydamlıktan uzaklaşarak, daha mat ve renkli bir hale dönüşür. Günümüzde özellikle cam endüstrisinde kullanılan ve çok değerli bir hammadde olarak tanımlanan beyaz kum, saf kuvarsın bir türevidir.

Kuvarsın bilimsel araştırmalarda bu kadar yaygın bir şekilde kullanılmasının nedenlerinden biri de, morötesi ve kızılötesi ışınımlarının tamamen saydam yapıda olmasıdır. Bu özelliği sayesinde günümüzün giderek gelişen elektronik sanayisi için çok önemli bir madde halin gelen kuvars, osilatör olarak dünyanın birçok farklı bölgesinde kullanılmaktadır. Sıcaklığın aniden değişim gösterdiği ortamlar için de ideal yapılı bir madde olan kuvars, ısındığında çok düşük oranda genleşir. Yeni nesil dizel motorlarda da kullanılan kuvars, bu özelliği ile milyarlarca dolarlık dizel otomotiv sektörü için de önemli bir hammadde haline gelmiştir. Dizel motorların piston bölümünde kullanılan kuvars parça sıkıştırılan yakıt-oksijen karışımının ateşlenmesi sağlayarak, içten yanmalı motorun döngüsünü tamamlar.

Portakal, menekşe, yeşil, kahverengi, sarı, pembe ve kırmızı gibi birçok farklı renkte bulunabilen kuvars, mücevher üretiminin de vazgeçilmezlerinden biridir. Saydam ya da renkli yapıdaki kuvars “Dağ Kristali” olarak bilinirken, “Mor Necef” olarak tanınan menekşe rengi kuvars da birçok takı üreticisi tarafından talep görmektedir. Ayrıca kuvarsın takı üretiminde kullanılan Aventurin, Ametist, Sitrin, Dumanlı Kuvars, Yemani gibi türleri de bulunur.

Rahnansaika