Lilith Efsanesi

İncil ve Tevrat gibi iki kutsal kitapta adının farklı şekillerde geçtiğinin düşünüldüğü Lilith ile ilgili bugüne dek pek çok iddia ortaya atılmış ve yüzlerce yıldır pek çok insanın ilgisini çeken bu konu da bir efsaneye dönüşmüştür. Hıristiyan ve Musevi inançta da tıpkı Müslüman inanışta olduğu gibi Hz. Adem ile birlikte eşinin de de Tanrı tarafından yaratıldığına inanılır. Tevrat’ın birinci bölümü olarak kabul edilen Yaradılış kısmında Hz. Adem ile birlikte bir de dişi yaratıldığında ve ilerleyen kısımlarda da Hz. Adem’in eşinin kendisinin kaburga kemiğinden yaratıldığından bahsedilir. Tevrat’ta son derece açık bir şekilde tıpkı diğer İbrahimi dinlerde olduğu gibi, ilk peygamber olarak bahsedilen Hz. Adem’in bir eşi olduğundan bahsedilmesine karşın bazılarının Lilith’in Hz. Adem’in “ilk eşi olduğunu ve sonrasında Hz. Havva’nın ikinci eş olarak yaratıldığının” düşünmesi konunun mitlerle dolu olan apayrı bir hikayeye dönüşmesine sebep olmuştur.

Hıristiyanlık inancının kutsal kitabı olan İncil’de de adı geçen kelimenin “baykuş” manasında kullanıldığına dair ortak görüşler bulunur. Musevi inançta da pek çok alim Tevrat’ta çok açık bir şekilde Lilith’in Hz. Adem’den sonra yaratıldığı ve Hz. Adem’in eşi olduğunun söylendiği ifade edilir. Ancak açık ifadeye karşın bazı araştırmacılar, Tevrat’ta Hz. Adem’in eşinin iki farklı yerde geçmesinden yola çıkarak Lilith’in ilk, Hz. Havva’nın ise ikinci eş olduğunu iddia etmiştir. Efsaneye göre aslında bilinen insanlık tarihinin ilk “feministi” olarak gösterilen Lilith’in, Hz. Adem ile aynı anda yaratıldığını ve bu sebeple de ikisinin de tamamen eşit olduğu görüşündedir.

Lilith Efsanesi, ilk peygamber olarak adı geçen Hz. Adem’in eşinin eşit olduklarını düşünerek isyan etmesi ve bu nedenle de cennetten uzaklaştırılmasıyla ilgilidir. Hz. Adem’e uymadığı anlatılan Lilith’in, Tanrı’nın peygamberine uymayı reddettiği için aslında Tanrı’nın buyruğuna karşı geldiği ve bu nedenle de Tanrı’nın Hz. Adem’e ikinci bir eş yarattığı söylenmiştir. Cennetten kovulan Lilith’ten sonra Tanrı’nın Hz. Adem’e uyması için kendi kaburga kemiğinden bir eş daha yarattığı iddia edilir ki, efsaneye göre bu ikinci eş Hz. Havva’dır. Hz. Adem’in ilk eşi olan Lilith’in asi olmasından yola çıkarak daha uyumlu bir eş olması için Tanrı’nın Hz. Adem’in kaburgasını kullandığını ileri süren efsane, bu nedenle de Hz. Havva’nın çok daha uyumlu bir insan olduğundan bahseder.

Adem ile Havva’nın yasak elmayı yiyerek cennetten kovulmasından sonra Lilith’in her ikisine de düşman olduğu ve bir ifrite dönüştüğünden bahsedilir. Efsaneye göre Lilith Adem ile Havva’nın tüm çocuklarını öldürmeye yemin eder ki, bundan sonra tüm Ademoğullarının yeni doğan bebeklerini ve lohusa kadınları öldürmeye ant içer. Lilith Efsanesi zannedildiğinden daha fazla insan tarafından inanılan bir hikayedir. Bazı Musevi ailelerin Lilith sebebiyle yeni doğum yapan kadınları yalnız bırakmadığı dahi iddia edilmektedir.