Manş Denizi

Büyük Britanya Adası ile Fransa’nın Kuzey kıyıları arasında yer alan Manş Denizi Ada ile Fransa’yı birbirinden ayırdığı gibi, Atlas Okyanusu ile Kuzey Buz Denizi arasında da adeta bir tünel görevi yapar. Manş Denizi’nin bu özelliği nedeniyle Britanya Adası halkı çoğu zaman bu denizden “tünel” diye bahseder. 563 kilometre uzunluğunda olan Manş Denizi’nin en geniş bölgesi ise yaklaşık olarak 240 kilometre kadardır. Dünya üzerindeki denizler ile kıyaslandığında son derece sığ sulara sahip olan Manş Denizi’nde ortalama su derinliği 120 metredir.

Manş Denizi’nin en çok bilinen bölgesi olan “Dover Boğazı” tünel şeklinde uzanan denizin en dar bölümüdür. Dover Boğazı yalnızca 34 kilometre çapa sahip olduğundan tarih boyunca birçok denizcinin geçmeden önce üzerinde düşündüğü bir rota olmuştur. Antik Roma döneminden kalan yazılı metinlerde de yer alan Manş Denizi, bu dönemde Latince “Oceanus Britanucus” yani Britanya Okyanusu olarak isimlendirilmekteydi. İngilizlerin bölgede hakim olması ve Britanya İmparatorluğu’ndan söz edilmesiyle birlikte “British Sea” yani Britanya Denizi olarak tanınan Manş Denizi, Kraliçe Victoria döneminde önemli bir ticaret hattı haline geldi. Kraliçe döneminde Manş Denizi’nden önemli bir gelir elde eden ada halkı özellikle Dover Boğazı’ndan “Gümüş Hat” diye söz etmeye başlamıştır.

1586 yılında İngiliz denizci William Camden tarafından yazılan “Britannica” adlı eserde adından İngiliz Denizi olarak söz edilse de, aslında ada yerlilerinin bölgeyi bir kanal olarak isimlendirdiğinden bahsedilir. 15. yüzyıla kadar Britanya Adası’nı tasvir eden haritaların büyük bir bölümünde İngiliz Kanalı olarak isimlendirilen bölge, “Canalites Anglie” olarak da adlandırılmıştır. Doğuya gidildikçe suları daha da sığ hale gelmeye başlayan Manş Denizi, bölgeyi iyi tanımayan denizcilerin kara oturmasına dahi neden olmuştur. Manş Denizi’nin Fransa kıyılarına yakın olan bölümünde çeşitli büyüklükler de adalar da yer almaktadır: Birleşik Krallık, Ushant, Scilya Adaları.

Britanya Adası’nın savunma hattı olarak da bilinen Manş Denizi, Orta Çağ sonrasında dahi adanın en önemli savunma sınırlarından biri olmuştur. 2. Dünya Savaşı esnasında Nazi Almanyası ile karadan ve denizden olduğu kadar havadan da çarpışan İngiliz ordusu, çoğu savunma stratejisinde Manş Denizi’ni bir sınır hattı olarak kullanmıştır. Napolyon tarafından da geçilen ve İngiltere için büyük tehdit oluşturan Manş Denizi, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyasını da durdurmayı başaramamıştır. 10. yüzyılda Britanya Adası’nın Normanlar tarafından fethedilmesine şahitlik eden Manş Denizi ayrıca Roma ordularının da geçişine tanıklık etmiştir.  2. Dünya Savaşı’nın en önemli olaylarından biri olarak kabul edilen ve filmler ile bilgisayar oyunlarına konu olan Normandiya Çıkartması da, yine Manş Denizi’nin şahit olduğu kanlı çarpışmalar arasında yer alır.

Rahnansaika