Millet olmanın şartları

Millet (ulus) kavramının insanlık tarihinin en eski dönemlerinden bu yana genel kabul gören, kesin sınırlara sahip bir tanımı bulunmamaktadır. Zira millet kavramı medeniyet tarihi boyunca devletlerin bakış açısında göre sürekli değişmiş, günümüzde dahi değişmeye devam etmektedir. Bugün dahi pek çok farklı millet tanımı bulunmakla birlikte ulusların ortak özelliklerine dair bir takım hususlarda fikir birliğine varılması da söz konusudur. Osmanlı Devleti gibi bünyesinde birçok farklı dilin konuşulduğu ve farklı inançların hakim olduğu bir devletin millet anlayışı ile Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın millet tanımı birbirinden farklıdır. Atatürk’e göre; zengin içerikli bir hatıra mirası olan, beraber yaşamayı kabul eden ve beraber yaşama isteğinde samimi olan, mevcut mirasın da korunmasında ortak fikirlere sahip olan tüm cemiyetler millettir. Ancak modern dünyada cemiyetlerin neye göre millet kabul edileceğine dair daha farklı fikirler de bulunmaktadır.

Günümüzde genel olarak millet olmanın şartları şu şekilde belirtilmektedir;

• Ortak bir kültür mirasına sahip olunması
• Tarihsel bir geçmişin paylaşılması
• Bir arada yaşayan topluluğun gelecekte de birlikte olma arzusunda olması
• Ortak bir dilin konuşulması
• Birlik ve beraberlik konusunda ortak fikirlerin hakim olması

Günümüzde sadece gelenek ve göreneklerin ortak olması toplumların millet sayılması için yeterli bir unsur olarak kabul görmemekte ve farklı görüşlerde dahi toplumun ortak hayattı sürdürme gayesinde olması gerektiği düşünülmektedir. Bunun dışında toplumun millet sayılması için aynı dili konuşuyor olması şartı, hala bazı toplum bilimciler tarafından tartışılmaktadır. Nitekim yukarda bahsi geçtiği üzere Osmanlı Devleti tarafından benimsenen millet anlayışında ortak dilin konuşuluyor olmasının önemi günümüzdeki kadar fazla değilken, Mustafa Kemal de millet tanımı içinde ortak dilin konuşulması gerektiğinden bahsetmemiştir.

Millet kavramı, dünyanın farklı bölgelerinde birbirinden farklı şekilde algılanmaya devam etmektedir. Nitekim ülkemiz gibi etnik çeşitliliğin fazla olduğu ve belirli bir nüfusun üzerindeki ülkeler ile daha az nüfusa sahip olan ve tek tip etnik kökene sahip olan ülkelerin millet anlayışı birbirinden farklı olabilmektedir. Toplumsal gelişimle birlikte değişerek yeniden şekillenen millet anlayışı, geçmişten günümüze değiştiği gibi günümüzden geleceğe de değişimini sürdürecektir.