Oniks taşının özellikleri

Kimyasal yapısı Silisyum Dioksit(SiO₂) olduğu için bir kuvars türevi olarak kabul edilen oniks, ülkemizde “damarlı akik” olarak da tanınır. Diğer mineral yapılı değerli taşlarla kıyaslandığında “yarı değerli” statüye dahil olan oniks, yine de yüzyıllardan beri insanlar tarafından mücevher olarak kullanılmıştır. İlk Çağ’dan itibaren değerli taşlara çeşitli metafiziksel özellikler yükleyen insanoğlu, oniks taşının da kendine ait güçleri olduğuna dahi inanmıştır. Latinceye girerek günümüze dek ulaşan Oniks(Onyx) ismi ise bilinen insanlık tarihinin başlangıcı ve medeniyetin beşiği olarak kabul edilen Sümerlerden kalmadır. Sümerce “yüzük” manasına gelen “Onyx” kelimesi bu yarı değerli taş için kullanılmış ve böylece günümüze dek ulaşmıştır.

Kuvarsın bir türü olan Oniks, “Kriptokristalin” olarak isimlendirilen kuvars sınıfına dahildir. Doğal süreç içerisinde birçok farklı renkte oluşabilen Oniks, katmanlı bir yapıya sahiptir. Oniksin birçok katmandan oluşan kademeli yapısı, bu yarı değerli taşın farklı renklerde oluşmasını sağlar. Beyaz renkten siyaha kadar çok geniş bir renk skalasına yayılan oniks katmanları genel olarak birbirine paralel ve düz çizgiler halinde oluşur. Dünya genelinde yüzyıllardır en değerli oniks türleri arasında gösterilen “Sardoniks(Sardonyx)”, üzerindeki kırmızı renk şeritler ile dikkat çekmektedir.

Çoğu insan oniks taşını genellikle siyah renk olarak bilse de, aslında oniks birçok farklı renkte bulunabilir. Siyah renk oniks dünya çapında en yaygın bulunabilen tür olduğundan değeri de bu nedenle düşüktür. Oniks taşının farklı renklere sahip olan türleri oldukça nadir bulunduğundan, en değerli oniks çeşitleri kırmızı gibi sıcak renk tonlarına sahip olanlardır. Çoğu zaman “Kalsit” gibi diğer değerli taşlarla da karıştırılan oniksin ayırt edici özelliği, kuvars yapısı yani Silisyum Dioksit bileşenidir. Oniks taşı bir kuvars türevi olduğundan, tıpkı tam ya da yarı saydam kuvarslar gibi genellikle kumlu bölgelerde bulunur.

Kuvars ile aynı kimyasal özelliklere sahip olan Oniksin Mohs Sertlik Cetveli’ndeki sertlik derecesi ise tıpkı kuvars gibi 7’dir. Oniksin üzerine mekanik basınç uygulanması halinde saf kuvars kadar olmasa da belirli bir oranda elektriksel gerilim oluşur. George Washington ünlü kuvars saatleri üzerinde çalışırken oniksi de kullanmış ve mekanik basınç ile elektriksel gerilim oluştuğunu tespit etmiştir. Tüm bu özelliklerinin dışında günümüz insanları arasında hala tıpkı yüzyıllar öncesinde yaşayan kısıtlı bilgiye sahip atalarımız gibi oniks taşının bir takım doğaüstü güçlere sahip olduğuna inananlar da bulunmaktadır.

Rahnansaika