Paranın icadı

Günümüzün modern yaşamının bir gerekliliği olan para, binlerce yıl öncesinden beri kullanılmakta ve insan hayatının devamlılığını sağlamak için sürekli el değiştiren bir araç olarak varlığını sürdürmektedir. Bakır, kalay, gümüş ve altın gibi materyallerden üretilen farklı sikke çeşitleri döneminde parasını oluşturmuş ve M.Ö. 3. yüzyılda dahi yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Ticari alışverişlerde kullanılan para, aynı zamanda ideal bir birikim aracı olarak da insanlar tarafından yaygın bir şekilde biriktirilmiştir.

Daha eski dönemlerde birçok tahıl ürünü takas etme suretiyle para gibi bir araç olarak kullanılmış, insanların ihtiyaçlarını karşılamak için tahıl takası yöntemi uygulanmıştır. Borçlu ve alacaklı arasındaki anlaşmalarda da tahıl birimlerinin kullanılması, birçok toplum tarafından kabul görmüş bir yöntemdir. M.Ö. 6 yüzyılda Anadolu topraklarının neredeyse yarısına hükmeden Lidyalılar antik çağlarda kullanılan sikke sistemini geliştirerek, günümüzde kullanıldığı haliyle para ilk defa kullanan toplum olmuştur. Günümüzde parayı icat edenler Lidyalılar olarak kabul edilse de, insan ihtiyaçlarının karşılanması için para şeklinde kullanılmış farklı araçlar da daha eski dönemlerde kullanılmıştır.

Afrika Kıtası’nda da fil dişi ve inci gibi değerli eşyalar bir ödeme aracı olarak kullanıldığı gibi, insanlar takas yöntemine gerek duymadan yalnızca bu tür değerli taşları ve eşyaları kullanarak istediklerini satın alabilmiştir. Eski Yunan toplumunda M.Ö. 5. yüzyıldan itibaren aktif bir para kullanımından söz edilebileceği gibi, bu dönemde açılan sikke darphaneleri de uzun süre boyunca faaliyetlerine devam etmiştir. Sikke kullanımı Büyük İskender’in Atina şehrini almasıyla birlikte yerini paraya bırakmıştır.

Günümüzde kullandığımız kağıttan yapılan ilk para, M.S. 7. yüzyılda Çin’de basılmaya başlanmıştır. Çin ekonomisi için büyük bir kolaylık anlamına gelen kağıt para, bu dönemde halk tarafından yaygın bir şekilde kullanılmış ve günümüzdeki modern paraya benzer işlevlere sahip olduğundan pek çok alışverişe konu olmuştur. İlk dönemlerde değer karmaşası yaşayan Çin kağıt parası, kısa süre içerisinde “enflasyon” sorunuyla mücadele etmeye başlamış ve bazılarına göre ilk defa para nedeniyle enflasyon sorunu yaşanmasına neden olmuştur.