Parfümün icadı

Parfüm kelimesi; Latince tamamen uçan, tümüyle uçucu manasına gelen “per fumum” kelimesinden türeyerek aralarında Türkçenin de yer aldığı pek çok dile girmiştir. İnsana güzel gelen tüm kokular için kullanılan bir tabir olan parfüm, modern dünyada ise akla dünya çapında tanınan markaların pahalı kozmetik ürünlerini getirmektedir. Parfümün icadına dair kesin bir bilgi bulunmasa da, insanoğlunun Antik Çağ ve hatta öncesinde dahi doğal maddeleri işleyerek ve karıştırarak parfüm ürettiği bilinmektedir. Uzakdoğu ve Mezopotamya coğrafyasında binlerce yıl önce birçok farklı toplumun farklı maddelerden güzel kokular elde etmesi, parfümün ilk olarak hangi medeniyet tarafından bulunduğuna dair kesin bir yargıda bulunamamasına sebep olmaktadır. Ancak en baştan belirtilmesinde yarar  var ki, birçok insanın kulaktan dolma bilgilerle düşündüğünün tamamen aksine parfümü Fransızlar icat etmemiştir.

Binlerce yıl öncesinde insanoğlu ağaç kabuklarından kehribara, tohumlardan yapraklara birçok farklı doğal maddeyi kendine has yöntemlerle işleyerek parfüm çeşitleri üretmiştir. Mezopotamya coğrafyasında var olan ve medeniyet tarihinin en önemli isimlerinden olan Sümerler, doğal maddeleri işleyerek güzel kokular elde etmiş ve bunları da günlük hayatta kullanmıştır. Benzer şekilde Eski Mısır medeniyetinde de kokuların özel törenlerde ve mumyalama ritüellerinde kullanıldığına dair bilgiler bulunmaktadır. Arap Yarımadası’nda var olan kavimlerden Antik Yunana birçok farklı toplum parfüm üretmiş ve farklı toplumlarda farklı malzemeler ile teknikler kullanılmıştır. Her toplumun kendine has yöntemleri bulunmakta ve kullanılan doğal maddelere göre de farklı işlemler uygulanarak parfüm elde edilmiştir.

Milat öncesi dönemde ağaç kabukları ve tohumlar dışında birçok farklı çiçeğin de yağının çıkarılması suretiyle çeşitli parfümler üretildiği bilinmektedir. Reçine, bitki ve ağaç dalları, likenler ve hatta algleri dahi kullanan insanlar farklı kokular elde etmiş ve geçen zaman içinde de parfümlerin etkisini daha uzun süre muhafaza etmesi için yeni formüller keşfetmiştir. Mezopotamya’da 4 bin yıl kadar önce yaşayan Tapputi isimli bir kadın, bilindiği kadarıyla tarihte ilk defa bir parfüm içeriğini yazılı olarak kayıt etmiştir. Kendi ürettiği parfümün formülü yazıya geçiren bu Mezopotamyalı kadın, çiçekler ve çeşitli yağlarla hazırladığı parfümün yapım aşamasına dair de bilgiler vermiştir. Ayrıca 2005 yılında arkeologların Kıbrıs’ta yaptığı çalışmalar sonucunda 4 bin yıllık olduğu tahmin edilen parfümler bulunmuştur ki, bu da bilindiği kadarıyla bilinen en eski parfümdür. Ancak yukarda bahsi geçtiği üzere insanoğlunun bu zamanların öncesinde de parfüm ürettiği düşünülmektedir.