Patent çeşitleri

tarihinde gönderilmiş tarafından

Buluş belgesi olarak da adlandırılan patent; yeni bir ürün bulan veya genel olarak buluş yapan bir kişiye ilgili ürünün satışını yapma, çoğaltma, benzerlerini üretme ve ürünün pazarlamasını yapma hakkı verildiğini ifade eden resmi bir belgedir. Bir Birleşmiş Milletler(BM) örgütü olan Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü(World Intellectual Property Organization, WIPO) 1967 yılından bu yana marka tescili, endüstriyel tasarım, patent, telif hakları ve sanat eserlerine dair hakların yasal ortamda tanınmasına dair uluslararası düzeyde faaliyet göstermektedir. Bu kapsam dahilinde uluslararası kabul gören patent çeşitlerinin ürün patenti, gizli patent, incelemeli patent, incelemesiz patent ve ek patent olduğu söylenebilir. Bazı özel durumları tanımlayan özel patent çeşitleri olsa da, bu beş patent dünya genelinde en çok kullanılanlardır.

  • İncelemeli ve incelemesiz patentler

Bir patentin incelemeli ya da incelemesiz olacağına, patent başvurusunda bulunan kişinin talebine göre karar verilir. Patent başvurusunda bulunan kişinin isteği doğrultusunda patent incelenmeden de ilgili kişi adına çıkartılabilir. Ancak kişinin talep etmesi doğrultusunda patent içeriği ve patentin konu aldığı ürünle ilgili olarak geniş kapsamlı bir inceleme yapılabilir ve verilebilirlik şartlarının karşılanması halinde kişiye incelemeli patent hakları verilebilir.

  • Gizli patentler

Patent başvurusunda bulunan kişinin geliştirdiği ürünün ülkenin milli savunmasını ilgilendirecek nitelikte ve önemde olduğuna karar verilmesi halinde uygulanan patent işlemidir. Ülkeler kendi milli savunma menfaatleri doğrultusunda kişinin patent talebini gizli tutabilir ve kişiye gizli patent verebilir. Patent içeriğinin korunmasını hedef alan bir uygulama olan gizli patent, patent sicil kayıtlarının da belirli bir süre boyunca gizli tutulmasını sağlar. Kişinin patent başvurusunun içeriği 2 aydan gerekli görülmesi halinde 5 aya kadar gizli tutulabilmektedir.

  • Ek patentler

Kişinin daha önce yaptığı bir patent başvurusunun içeriğini mükemmelleştirmek istemesi halinde, esas patent konusunun geliştirilmesine yönelik ifadelerin yer aldığı yeni bir içerik söz konusu olduğunda verilen patentlerdir. Ek patentler, kişinin daha önce patent başvurusu yaptığı buluşun daha iyi ve sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlayan ve ilgili buluşun korunmasını hedef alan başvurulara verilir. Ancak kişinin ek patentin içeriğini dilediği zaman değiştirme ve bu patenti bağımsız yeni bir buluşa dönüştürmesi de mümkündür.

  • Ürün patentleri

Ürün patentleri usulleri de kapsadığından ürün ve usul patentleri olarak da ifade edilir. Kişinin geliştirdiği ürünün ortaya çıkardığı sonuçtan ziyade bu ürünün oluşmasını sağlayan maddi varlığı konu alan ürün patentleri, üretilen ürünler üzerinde bir koruma hakkı vermemektedir. Yöntemi esas alan bir patent türü olan usul patentleri ise ortaya çıkan sonucun, patentin benimsediği yöntem ile oluştuğunu kabul eder. Bu nedenle ilgili patent ile üretilen ürünler değil, patentin kullanım yöntemi koruma altına alınmış olur.

Rahnansaika