Reklamların insan üzerindeki etkileri
Dünya çapında bir reklamın başarısı, tanıtımını yaptığı ürünün veya hizmetin daha fazla tüketici tarafından tercih edilmesi yani satışlardaki artış oranıyla belirlenir. 19. yüzyılda reklamlar daha çok gazeteler üzerinden yapılırken, daha sonra bu süreç önce radyolara ve sonrasında da milyarlarca insanı karşısında esir alan televizyonlar reklamlara ev sahipliği yapar hale gelmiştir. Dünya genelinde 2000’lerden itibaren internet kullanımının yaygın hale gelmesi ile birlikte günümüzde internet dünyası da reklamlardan nasibini almıştır. Ürün satışlarını doğrudan etkileyen reklamların insan algısı ve zihin üzerindeki etkileri ise, 20. yüzyılın ortalarından itibaren araştırılmaya başlanmıştır.
Medya kullanımı, reklam etkinliğinin ölçümü, pazara giriş şekli, tüketiciye sunulan mesaj ve bütçe reklamın 5 temel ayağını oluşturur. Ürettiği veya satışı yaptığı ürünü tüketicilere tanıtmak isteyen firma sahibi, reklam için ayırabileceği bütçeyi belirler. Ancak bu aşamada ayrılan bütçe ile reklam sonucunda nasıl bir geri dönüş alınacağının da iyi analiz edilmesi gerekir. Bunun haricinde daha pek çok farklı bileşenin dahil olduğu reklamlar, zaten kapalı bir kutu olan insan zihnin en ücra köşelerine dahi etki eder. Gün içinde araba süren bir kişi radyodaki reklamları dinlemediğini düşünse bile aslında beyin tüm bu sesleri kaydetmektedir.
Bilinçaltı ile reklamlar arasındaki ilişki uzun süre boyunca bilim insanlarının ilgisini çekmiştir. Birçok komplo teorisine de sahne olan reklam konusu, insanların farkında olmadan bir ürünü satın almaya yönlendirildiğine dair iddiaların odağına yerleşmiştir. Günümüzün kent yaşamında alışveriş yapmak için biraz da mecburiyetten marketlere gidilmesi gerekmekte ve marketlerdeki ürünlerin düzeni dahi insanların daha fazla ürün satın almaya teşvik edecek şekilde yapılmaktadır. Reklamlar sosyal yaşamın her alanında karşımıza çıktığı gibi cep telefonlarının “mobil cihazlara” dönüşmesi ile artık nereye gitsek peşimizde…
Ünlü kişiler ile reklamlarda mizah yapmak, hayrete düşüren anlık görüntüler yayınlamak, lüks yaşamların ihtişamını özendirici bir biçimde sunmak, rahatlık ve huzur vaat etmek, modern yaşam ile teknoloji arasındaki bağın vurgulanması ve daha birçok tema günümüzün reklamlarının insan üzerindeki etkilerini arttırmak için kullanılmaktadır. “Satın almaya ikna yöntemleri” olarak da bilinen bu tür bileşenlerin reklama dahil edilmesi ile birlikte hem reklamın daha geniş bir kitleye ulaşması hem de daha fazla ilgi çekmesi sağlanır. Reklamların daha fazla insanın ilgisini çekmesi ve hakkında konuşulması ise, ürün satışlarının artması ile orantılı olduğundan reklamın başarılı olması manasına gelir.
Son olarak bazen reklamların tüketicilere bir ürünü satın aldırmaktan ziyade markanın zihinlere yerleşmesini sağlamak olduğu da unutulmamalıdır. Nihai hedef olarak da bilinen bir amaca yönelik bu tür reklamların hedefi daha uzun vadelidir ve reklamın temel amacı markanın zihinlerde yer etmesini sağlamaktır.
