Rönesansın nedenleri ve sonuçları
Günümüz Avrupa coğrafyasının teknolojik, siyasi ve ekonomik yapısının şekillenmesinde önemi çok büyük olan Rönesans, 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa toplumlarının Orta Çağ’dan geç de olsa çıkma çabasının oldukça geniş bir alanı kapsayan genel haldeki ismidir. Orta Doğu’daki Müslüman bilim adamlarının çalışmalarının Avrupa dillerine çevrilmesiyle ve matbaanın da yaygınlaşması ile insanlara bu çalışmaların ulaşması, Avrupa insanlarının dünyadaki gelişmelerden haberdar olmasını sağlamıştır. Rönesans’ın en önemli sonucu olarak belirtilebilecek bu durum, Avrupa milletlerinin karanlık bir çağdan çıkarak dünya gündemine dahil olmasıdır.
Ekonomik, teknolojik, siyasi, sanat, mimari, felsefi ve dini açıdan çok geniş bir alanda yapılan sayısız çalışmayı kapsayan Rönesans dönemi, Avrupalı devletlerin coğrafi keşifler ile ticaret hayatına da dahil olmalarını kapsar. Rönesans’ın en büyük nedenleri arasında gösterilen ve bazı tarihçilere göre de en birinci sıradaki neden olan İstanbul’un Fethi, bu bölgede yaşayan birçok Hıristiyan bilim adamı ve filozofun İtalya’ya göç etmesini sağlamıştır. Fransa ve İtalya’da barınan bu bilim adamları zaten Müslüman kültürünü bildiği için Avrupalılara birçok yeni teknoloji ve geniş alanlarda yeni bilgiler öğretmiş ve Rönesans’ın gerçekleşmesini sağlamıştır.
Rönesans’ı tetikleyen en büyük nedenler arasında kuşkusuz coğrafi keşiflerin de sayılması gerekir. Yeni keşfedilen topraklarda yürütülen köleleştirme politikaları ile birçok sömürgeye sahip olan Avrupa ülkeleri ekonomik açıdan zenginleşmiş ve sanat dallarına daha çok zaman ayırabilir hale gelmiştir. Bu tür sömürgeleştirme faaliyetleri ile büyük bir zenginlik kazanan bir takım insanlar, sanat akımlarını desteleyen bir zümre oluşturmuştur ki bu zümre de Rönesans’ın gerçekleşmesinde büyük bir paya sahiptir.
Rönesans sonrası ortaya çıkan sonuçlar ilk aşamada; kilise baskısının büyük oranda azalması yani skolastik tutumun ortadan kalkmaya başlaması, bilimsel düşüncenin yükselişe geçmesi, reform hareketlerinin altyapısının hazırlanması, bilim ve teknik anlamında yeni bir ufkun ortaya çıkması ve sanatı destekleyen Mesen sınıfının oluşması olarak sayılabilir. Rönesans ile skolastik düşüncenin tamamen yıkılması insanların bilim ve teknik ile daha yakından ilgilenebilmesini sağlamış ve bunun da bir sonucu olarak Avrupa birçok yönden büyük oranda gelişmiştir. Dönemin burjuva sınıfının yaptığı sömürgeleştirme faaliyetleri sayesinde gerçekleşen Rönesans, tartışma götürmez ki günümüzün modern toplumlarının oluşmasında en büyük etkendir.
