Sodom ve Gomorra
Bilinen medeniyet tarihinin en eski olaylarından biri olmasına rağmen günümüzde dahi tarihçilerin araştırdığı Sodom ve Gomorra şehirleri hakkında birçok edebiyat eserinin de yazıldığı bir olaydır. Sodom ve Gomorra şehirlerinin yok oluşu gerek İbrahimi dinlerde gerekse de edebi eserlerde farklı şekillerde anlatılmıştır. Dönemin önemli merkezlerinden olan iki şehrin haritadan silinmesi şüphesiz muazzam derece büyük bir olay olduğundan, Sodom ve Gomorra’nın hikayesi günümüze kadar ulaşmıştır.
Hıristiyan inanışta Eski Anlaşma ya da Eski Ahit olarak bilinen dini metinler, Museviler tarafından da Tanah ismiyle tanınır. Sodom ve Gomorra’nın yok oluş hikayesi Eski Ahit’in Tekvin adı verilen kitabında anlatılmakta ve bu kent sakinlerinin işledikleri günahlar nedeniyle Tanrı tarafından yok edildiği söylenmektedir. Tarihçilerin ve arkeologların uzun süre boyunca kalıntılarını aradığı bu iki şehrin günümüzde İsrail olarak bölgede yer aldığı düşünülmektedir. İsrail’de yer alan Lut Gölü’ne yakın olan El Lisan Yarımadası dolaylarında bulunduğu tahmin edilen Sodom ve Gomorra şehirlerinin su altında kaldığına dair görüşler de bulunmaktadır.
Kitabı Mukaddes’te adı geçen beş ova kendini oluşturan Sodom ve Gomorra şehirleri, Tekvin metinlerinde Tanrı tarafından yok edilen kavimler olarak geçer. Tekvin metinlerinde, işledikleri günahları ısrarlı bir biçimde sürdüren Sodom ve Gomorra şehri sakinlerinin gök yüzünden yağan ateşle yok edildiği yazılıdır. Ancak modern bilim insanlarının ateist görüşü benimsemiş olanları, bu iki şehrin M.Ö. 1900 civarında Büyük Rift Vadisi’nde gerçekleşen deprem ile yok olduğunu düşünmektedir.
Arkeologlar yaptıkları çalışmalar sonucunda Sodom ve Gomorra şehirlerinin bulunduğu tahmin edilen bölgenin, Orta Tunç Çağı’nda tarım yapmaya müsait bir bölge olduğunu söylemektedir. Su kaynaklarının tarım için elverişli olduğu bu bölgede insanoğlunun yerleşim kurması oldukça büyük bir olasılık olduğundan, arkeologlar bahsi geçen bölgede Sodom ve Gomorra şehirlerinin kalıntılarını aramaya devam etmektedir.
Ayrıca Kitabı Mukaddes’te geçen ateşin bölgede bulunan petrol ve doğal gaz gibi doğal kaynaklar olduğuna dair de görüşler bulunmaktadır. Bu görüşü benimseyenler, Rift Vadisi’nde gerçekleşen büyük deprem sonucunda oluşan yerkabuğu çatlaklarının petrol ve doğal gaz salınımına neden olduğu ve kutsal metinlerde bahsi geçen ateşin de bunun sonucunda geliştiğini düşünmektedir. Sodom isminin de, tahmin edilen bölgenin güney bölümünde yer alan dağdan geldiği zannedilmektedir.
Rahnansaika
