Stresle mücadele yöntemleri
Modern dünyada artık her insanın gençlik döneminden itibaren yoğun bir şekilde maruz kaldığı ve çoğu zamanda maruz kalmaktan başka seçeneği olmadığı stres, modern tıp literatüründe “psikolojik ve fizyolojik stres” olarak iki temel gruba ayrılmaktadır. Her ne kadar birçok insan sağlık sorunlarına çözüm bulmak için gördüğü tedavilerde hekiminden “stresten uzak durmalısın” öğüdünü duysa da, bunu yapmak genellikle mümkün olmadığından ya da öyle olduğu “zannedildiğinden” yoğun bir biçimde strese maruz kalmaya devam eder. Modern tıbbın stres tanımı; insan beyninin gerek içsel gerekse de çevresel etkilere verdiği tepki şeklindedir. Fizyolojik nedenlerden ötürü gelişen stresin beynin “Hipotalamus” adı verilen bir bölgesinde çok karmaşık tepkimelere neden olduğu bilinmektedir.
Stresle mücadele yöntemleri üzerine araştırma yapan bilim insanları oldukça farklı uygulamanın stres seviyesinin düşmesine yardımcı olduğunu belirlemiştir. Yapılan pek çok araştırmada; gevşeme sağlamak için uygulanan teknikler, egzersiz yapmak, solunumu düzene sokan nefes egzersizleri, bilinçli sosyalleşme ve çevre desteği alma, masaj, “ibadet”, hayal kurarak zihinsel egzersiz yapma, düzenli bir uyku alışkanlığı geliştirme ve doğru beslenme gibi unsurların insanlardaki stres seviyesinin düşmesine yardımcı olduğu gözlemlenmiştir. Pozitif düşünme teknikleri olarak nitelendirilen popüler kültür uygulamalarından ziyade bireyin kendi kendini olumlu düşünmeye yönlendirmesinin de stres kontrolü konusunda büyük yardımı dokunmaktadır. Yakın çevredeki insanların bu konuda kişiye pozitif yönlü destek vermesi ve kişinin sosyalleşerek farklı ortamlara girmesi de etkili stresle mücadele yöntemleri arasında yer almaktadır.
Kasların gevşemesine ve kişinin rahatlama hissine kapılmasını sağlayan bir masaj dahi stresle mücadelede önemli bir yere sahip olabilir. Kişinin hem beslenme hem de uyku düzeninin bozuk olması vücudun daha da fazla stres altına girmesini sağlayabileceğinden, bu iki konuya da bilhassa dikkat edilmesi gerekir. Meditasyonun da bir çeşit stresle mücadele yöntemi olduğu söylenebilir ve zaten bu nedenle binlerce yıldır dua eden insanların tekrarladığı ayetlerle rahatlama hissetmesi de bu nedenle olmaktadır. Stresle mücadele edilmesinde en önemli unsurlardan biri de “toplumsal destektir”. Birçok araştırma toplumdan uzaklaşarak yalnız yaşayan insanların stres sorunlarıyla daha fazla karşılaştığını göstermektedir ki, bazı psikolog ve sosyologlara göre toplum tarafından dışlanma bir erken ölüm nedeni dahi olarak sayılabilmektedir.
Sosyal, kültürel veya sportif faaliyetlere katılım göstermek de kişinin stres seviyesinin azalmasına yardımcı olabilmektedir. Fiziksel gevşemeye destek vermek için doğru nefes egzersizleri, meditasyon tekniklerinin benimsenmesi de söz konusudur. Unutulmaması gerekir ki, stresle mücadele etmek için gerçek manada yararlı tavsiyeler verebilecek tek merci uzman bir hekimdir…
