Vantilatör yapımı

Vantilatör denince her ne kadar akla ilk olarak sıcak yaz günlerinde büyük bir kolaylık sunarak serinleme imkanı sağlayan cihazlar gelse de, aslında vantilatörler elektrik ve elektronik devrelerin söz konusu olduğu birçok yerde “soğutma” amaçlı kullanılan oldukça önemli cihazlardır. Dönen bir çark yani pervane sayesinde havanın hacim değiştirerek aktarılmasını sağlayan vantilatörler çalışma alanlarına ve işlevlerine göre; körük, blover, fan ya da aspiratör olarak isimlendirilir. Farklı kullanım alanlarına hitap eden değişik türleri bulunsa da, aslında tüm vantilatör sistemlerinin çalışma prensibi aynıdır. Temel olarak bir vantilatör üç parçadan oluşmaktadır: gövde, motor ve pervane(çark). Ancak bu parçalar çalışma ortamındaki sıcaklık ve havanın akışkanlığına göre farklılık da gösterebilmektedir.

• Yapım

Evinizde pratik bir şekilde vantilatör yapmak istiyorsanız öncelikle bir “elektrik motoruna” ihtiyacınız olacaktır. Elektrik motorları hem karışık sistemler olmadığından hem bakım gerektirmediğinden hem de çok fazla alan kaplamadıklarından vantilatörler için gerekli olan gücü sağlamak için tercih edilebilecek en ideal motorlardır. Ayrıca vantilatörde elektrik motoru kullanmak ekonomik açıdan da büyük bir avantaj sağlayacaktır. Eğer evinizde uzaktan kumandalı bir araba varsa, bu oyuncağın motoru dahi vantilatörünüzü çalıştırmak için gerekli olan gücü üretmek için yeterli olacaktır. Dikkatli bir şekilde oyuncak arabanın içindeki elektrik motorunu çıkartın ve vantilatör sisteminize yerleştirin.

Deney projesi olarak yapılan vantilatör sistemlerinde basit bir çıta düzeneği dahi işe göreceğinden, elektrik motorunun sabit bir şekilde durabileceği küçük bir alan yeterli olacaktır. Motorun çalışması ile birlikte güç üretilecek ve bu güç de doğrudan pervaneye aktarılacağından, iskeletin yeterli dayanıklılığa sahip olduğundan emin olması da oldukça önemlidir. Sağlamlığından emin olunan iskelete elektrik motorunun yerleştirilmesinin ardından motora gerekli kabloları bağlayın ve bu kabloları da bir elektrik anahtarına iletin. Anahtardan çıkan kablolarınızı da kullandığınız elektrik motoruna da bağlı olarak uygun bir pile bağlamanız, geriye sadece pervanelerin kalmasını sağlayacaktır. Pervaneleri yaparken motorunuzun çok kuvvetli olmadığını unutmayın ve tercihen karton ya da kağıt gibi hafif malzemeler seçin.

Herhangi bir vantilatörün pervanesine bakarak, kağıt ya da kartondan yapacağınız pervanenin nasıl olması gerektiğini öğrenebilirsiniz. Zira bu form hava akımının en uygun şekilde yönlendirilmesini sağladığından, hazırlayacağınız pervanenin mümkün olduğunca satılan vantilatörlerdeki pervanelere benzemesine gayret gösterin. Hazırladığınız pervanenin orta kısmını birkaç kat karton koyarak, motora monte edilecek yüzeyin daha sağlam olmasını sağlayın. Hazırladığınız pervaneyi doğrudan elektrik motoruna bağlayabileceğiniz gibi, araya farklı bağlantılar da koyabilirsiniz. Bu işlemin de tamamlanmasının ardından vantilatörünüz çalışmaya hazır hale gelecektir. Pil bağlantısının tamamlanmasının ardından elektrik anahtarına basarak vantilatörünüzün çalışmasını sağlayabilirsiniz.

Ayrıca resimde görüldüğü gibi elektrik kaynağı olarak doğrudan bilgisayarınızın USB’sini de kullanabilirsiniz. Bunun için kullanacağınız elektrik motorunun uygun özelliklere sahip olması gerekir.